Alıştan İade Muhasebe Kaydı

• 29 Eylül 2022
• 0
• 3376 Kez Okundu

Alıştan iade muhasebe kaydı nasıl yapılır:

Alıştan iade yapılan malların muhasebe kaydı yapılırken, iade edilen ürün bir ticari mal ise “153.Ticari Mallar” hesabının alacak tarafına kayıt edilir.

• Öte yandan, ürün bir hammadde, demirbaş, makine – teçhizat vb. de olabilir. Bu durumda ise “150.Direkt İlk Madde Malzeme” , “255.Demirbaşlar” , “253 Tesis, Makine ve Cihazlar” gibi ürünün ilk kayıt edildiği hesabın alacak tarafına kayıt yapılarak girilen mal, demirbaş vb. tutarı hesaptan düşülmüş olacaktır.

• Burada önemli olan bir diğer husus ise KDV’nin kullanımı olacaktır.

• KDV kaydı yapılırken, nasıl ki bir mal veya hizmet işletmeden çıktığında “391.Hesaplanan KDV” hesabı kullanıyorsak, alış iadelerinde de mal veya hizmet işletmeden çıkacak ve 391 hesabı kullanılacaktır.

• KDV tutarı satışta oluğu gibi 391. nolu hesabın alacak tarafına yapılacaktır.

• Son olarak toplam tutarın ödemesi de yapılan ödeme türüne göre kasa, banka veya cari hesapların borç taraflarına yapılacaktır.

Yazımızda, çeşitli durumlara göre alıştan iade muhasebe kaydı uygulamalarını örnekler üzerinden inceleyeceği

Örneklere geçmeden önce alıştan iade kavramını ve KDV beyannamesindeki yerini irdeleyelim.

Alıştan İade Nedir ?

Alıştan iade, bir işletmenin almış olduğu malların gereken özellikte olmaması, fazla miktarda olması vb. durumlarda satıcı firmaya iade edilmesi anlamına gelmektedir.

Alıştan iadelerde, işletmenin almış olduğu malların tümü iade edilebileceği gibi kısmi olarak da iade edilebilir.

Bu durumda, ilgili ürünün varsa KDV tutarı da eklenerek satışı firmaya iade faturası düzenlenir.

İade faturası esas faturanın düzenlediği tarihten itibaren 7 gün içerisinde düzenlenmelidir.

İade faturasının üzerinde iade olduğunun belirtilmesi gerekmektedir.

Malların iadesi kavramı, Katma Değer Kanunu Md. 35’de aşağıdaki şekilde yer almaktadır.

“Malların iade edilmesi, işlemin gerçekleşmemesi, işlemden vazgeçilmesi veya sair sebeplerle matrahta değişiklik vuku bulduğu hallerde, vergiye tabi işlemleri yapmış olan
mükellef bunlar için borçlandığı vergiyi bu işlemlere muhatap olan mükellef ise indirme hakkı
bulunan vergiyi değişikliğin mahiyetine uygun şekilde ve değişikliğin vuku bulduğu dönem içinde
düzeltilir.

Şu kadar ki, iade olunan malların fiilen işletmeye girmiş olması ve bu girişin defter
kayıtları ile beyannamede gösterilmesi şarttır.”

KDV Kanunu Md:35

Alıştan İade KDV beyannamesinde Nerede Gösterilir?

KDV kanunu MD.5 ‘de de belirtildiği üzere iadelerin beyannamede de gösterilmesi gerekmektedir.

Alıştan iadelere ilişkin Matrah ve KDV tutarı, KDV beyannamesinin “matrah” kulakçığında 504 no lu kod ile yer alan “Alınan malların iadesi, gerçekleşmeyen işlemler” bölümünde ayrıca bildirilmelidir.

Alıştan İade Muhasebe Kaydı Nasıl Yapılır?

Alıştan iade muhasebe kaydı aşağıdaki örnekte olduğu gibi yapılmaktadır.

Örnek: A işletmesi, KDV hariç 200.000 TL (%18 KDV) tutarındaki ticari malı B işletmesinden 01.01.2022 tarihinde çek düzenleyerek almıştır. Alınan ürün gerekli özellikleri sağlamadığı için 03.01.2022 tarihinde iade faturası düzenlenerek B firmasına gönderilmiştir.

İade edilen ürün karşılığındaki ödeme, aynı gün içerisinde B işletmesinden A işletmesine banka yoluyla gönderilmiştir.

A işletmesinin Kayıtları Aşağıdaki Şekilde Yapılacaktır.

Ticari Mal Alışı Muhasebe Kaydı:

Alıştan İade Muhasebe kaydı:

• A işletmesi almış olduğu ürünleri iade ederken, ürün işletme stoklarından çıkacağı için “153.Ticari mallar” hesabı” nın alacak tarafına kayıt yapılacaktır.

• Çünkü stoktan çıkan bir ticari mal, stoklar hesabında da azalışa neden olması gerekmektedir.

• Nasıl ki ürün satarken stoklarımız azalıyor ise iadelerde de stoklarda azalış söz konusu olacaktır.

• Aynı şekilde de KDV hesabı olarak “391.Hesaplanan KDV” hesabı kullanılmalıdır.

• Çünkü, bu işlem ile işletmenin elinden çıkan bir ticari mal karşılığında işletmeye para girişi olacaktır.

• Son olarak, iadesi yapılan ürün karşılığında para girişi olacağı için “102.Bankalar” bakiyesi artması gerektiğinden borç tarafına kayıt yapılmıştır.

“Müstahsil Makbuzu Muhasebe Kaydı Nasıl Yapılır?”