Gelir Vergisine Tabi Kazançlar
- 16 Haziran 2021
- 3055 Kez Okundu
Gelir Vergisine tabi kazançlar , üzerinden gelir vergisi alınması, kanunlarca belirlenmiş olan kazanç ve iratlardır.
Gelir Vergisi Kanunu’nun 1. maddesi; gerçek kişilerin 1 takvim yılı içerisinde elde ettikleri kazanç ve iratlarının safi tutarlarını, gelir vergisinin konusu olarak tanımlanmıştır.
Burada, “konusu” kavramını üzerinden vergi alınan faaliyet olarak tanımlayabiliriz.
Yazımızda, gerçek kişilerin hangi faaliyetleri yapmaları durumunda gelir vergisine tabi olacaklarından genel itibariyle bahsedeceğiz.
Ancak, konuya geçmeden önce…
Okurlarımızın, zihinlerinde konuların tamamen oturması ve “ekonomi okur – yazarlığı” nın gelişmesi adına, tanımlar içerinde geçen bazı kelimelerin ne anlam ifade ettiklerini ayrıntılı olarak açıklamayı faydalı bulmaktayız.
- Örneğin, “Safi” kavramı anlamsal olarak “net” kelimesinin karşılığıdır. Gelir vergisine tabi kazançlar hesaplanırken bazı istisnalar, muafiyetler, indirimler ya da eklenecek gelir unsurları olabilir. Bunların, kazanca eklenmesi veya çıkarılması ile safi kazanç elde edilmektedir.
- Ya da “İrat” kavramı, bir varlık üzerinden elde edilen gelir anlamına gelmektedir. Örneğin, ev sahipleri kira geliri elde ederek, sahip oldukları bir varlıktan gelir elde etmiş olurlar; bu gelir, vergisel anlamda Gayrimenkul Sermaye İradı’dır.
Şimdi, hangileri gerçek kişiler için gelir vergisine tabi kazanç ve iratlardır? ele alalım.
Gelir Vergisine Tabi Kazançlar Nelerdir?
Gerçek kişilerin, gelirlerinin, vergiye tabi tutulması için gelirin elde edilmiş olması gerekmektedir.
Elde edilmekten kasıt, kişinin kazancı ekonomik ve hukuki olarak kullanabilmesi ve tasarruf edebilme hakkına sahip olmasıdır.
Aşağıdaki kazanç ve iratlar gelir vergisine tabidir. Aynı zamanda bu saydıklarımız gelirin unsurları olarak da isimlendirilmektedir.
- Ticari Kazançlar,
- Zirai Kazançlar,
- Ücretler,
- Serbest Meslek Kazançları,
- Gayrimenkul Sermaye İradı,
- Menkul Sermaye İradı,
- Diğer Kazanç ve İratlar
Aşağıdaki, sayılan unsurlar da gelir niteliğindeki kazançlardır. Ayrıca, Gelir vergisine tabi tutulurlar.
- Üretim Desteği,
- Sübvansiyonlar,
- Sermaye Desteği,
- Sigorta Tazminatı,
- Amortismana Tabi Malların Satış Karları,
- Amortismana Tabi Malların Sigorta Tazminatları,
Yazımızda, Gelir Vergisi Kanunu kapsamındaki gelir ve gelir niteliğindeki kazanç ve iratları özet olarak yer verdik,
Ayrıca, Gelir vergisi ile ilgili temel kavramların bir kısmını tanımladık, takip edecek yazılarımızda, bu gelir unsurlarını ayrıntılı olarak inceleyeceğiz.
“Ticari Kazancın Vergilendirilmesi”