Gelir Vergisinde Bağış ve Yardımlar
- 11 Mart 2022
- 2778 Kez Okundu
Gelir Vergisinde bağış ve yardımlar nasıl indirim konusu yapılır, hangi bağış ve yardımlar beyanname üzerinden indirilebilir? sorularının cevaplarını günkü yazımızda inceleyeceğiz.
Bağış ve yardımların indirim konusu yapılması ile ilgili ayrıntıları yazımızda inceleyebilirsiniz.
Gelir Vergisinde Bağış ve Yardımlar İçin İndirim Şartları Nelerdir?
Gelir vergisinde bağış ve yardımlar, Beyanname üzerinden indirim konusu yapılabilecek unsurlardandır.
- Ancak, tüm bağış ve yardımlar Gelir Vergisi Beyannamesinde indirim konusu yapılamaz.
- İndirim hakkı tanınan bağış veya yardım tutarları, tamamen veya kısmi olarak Gelir Vergisi Kanunu Md. 89 kapsamında beyannameye eklenebilir.
- G.V.K Md. 89 ‘un 1. fıkrasındaki 4,5,6,7,10 ve 11. bentlerinde yer alan bağış ve yardımlar indirim konusu yapılabilir.
- Ayrıca, bu indirimleri, yıllık gelir vergisi beyannamesi verme yükümlülüğü olan mükellefler indirim konusu yapabilirler.
- Örneğin, gerçek usulde vergilendirilen ticari veya zirai kazançlar, serbest meslek kazançları yıllık gelir vergisi beyannamesinde bu bağış ve yardımları belirli koşullarda indirim konusu yapabilirken,
- Stopaj yoluyla gelir vergisi kesintisi yapılan ücretli ya da gerçek usulde vergilendirilmeyen zirai kazanç sahipleri, gelir vergisini beyanname üzerinden beyan etmedikleri için bağış ve yardımları indirim konusu yapamazlar.
- Mükelleflerin beyanname üzerinden indirim yapabilmeleri için beyanname döneminde bir zarar olmaması gerekmektedir.
- Yardım ve bağışlar, beyan edilecek gelirden, indirimler ve geçmiş yıl zararları düşüldükten sonra zarar çıkmaması durumunda indirim konusu yapılabilir.
- Zarar nedeniyle, indirim yapılamaması durumunda söz konusu bağış ve yardımlar sonraki senelerde indirim konusu yapılamaz.
- Ayni (parasal olmayan) yardım ve bağışlar, varsa mukayyet değer ( muhasebe kayıtlarındaki değer) üzerinden, yoksa Vergi usul kanunu “267. Md Üçüncü sıra: (Takdir esası)” uyarınca, takdir komisyonunca belirlenerek indirim konusu yapılabilir.
- Öte yandan, amortismana tabi bir kıymetin bağışlanması durumunda, söz konusu kıymet için daha önce ayrılan amortisman tutarları, kayıtlı değerinden düşüldükten sonra kalan net tutar, indirim konusu yapılabilir.
Gelir Vergisinde Bağış ve Yardımlar Hangileridir?
Gelir Vergisi Md. 89 kapsamında bazı indirimler kısmi olarak bazıları da tamamen indirim konusu yapılabilmektedir.
G.V.K ‘nın yanında, bağış ve yardımların indirim konusu yapılması ile ilgili 251 Seri no’lu Gelir Vergisi Genel Tebliği’nden de yararlanacağız.
Kısmen İndirim Konusu Yapılabilen Bağış ve Yardımlar
G.V.K Md. 89 ‘un 1. fıkrasının 4. bendinde yer alan bağış ve yardımlar kısmi olarak indirim konusu yapılabilir.
Makbuz karşılığında olmak kaydıyla ve yıllık beyan edilecek toplam gelirin, öncelikli yöreler için %10′ unu, diğer yerler için ise %5 ini aşmamak üzere;
- Genel ve özel bütçeli idareler,
- Özel bütçeli idareler,
- Belediyeler,
- Köyler,
- Kamu yararına çalışan dernekler,
- Cumhurbaşkanınca vergi muafiyeti tanınan vakıflara,
Yapılan bağış ve yardımlar beyan edilecek toplam gelir toplamından indirilebilir.
Kısmi indirim konusu yapılabilen yardım ve bağışlar için,
- Sadece, bağış makbuzu karşılığında yapılan bağış ve yardımlar indirim konusu yapılabilir.
- Ayrıca, makbuz olmaksızın, bilet alınarak ya da bağış yapılan kurumlarının ürün ve hizmetlerinden yararlanılmak suretiyle yapılan ödemeler indirim konusu yapılamaz.
Tamamen İndirim Konusu Yapılabilen Bağış ve Yardımlar
G.V.K Md. 89 ‘un 1. fıkrasının 5,6,7,10,11. bentlerinde yer alan bağış ve yardımların tamamı, yıllık beyan edilen gelir üzerinden indirim konusu yapılabilir.
Genel ve Özel Bütçeli İdarelere, İl Özel İdarelerine, Belediyelere, Köylere Bağışlanan;
- Okul, (Mesleki ve teknik eğitim merkezleri, akşam sanat okulları da dahil.)
- Rehberlik, araştırma merkezleri,
- Sağlık tesisi,
- Öncelikli yöreler için en az 50, diğer yerler için, en az 100 yatak kapasiteli öğrenci yurdu,
- Çocuk yuvası,
- Yetiştirme yurdu,
- Huzur evi,
- Bakım ve rehabilitasyon merkezi,
- Mülki idare izni ve denetimine tabi umuma açık ibadethaneler,
- Diyanet İşleri Başkanlığı denetiminde din eğitimi veren tesisler,
- Gençlik ve Spor Bakanlığına ait gençlik merkezi, gençlik ve izcilik kamplarının,
“İnşası” için yapılan harcamalar, her türlü ayni / nakdi bağış ve yardımların tamamı indirim konusu yapılabilir.
Ayrıca, genel ve özel bütçeli idarelere, il özel idarelerine, belediyelere, köylere bağışlanan yardımlar için;
Bağışın yapıldığı kurumdan bağışı gösteren, tevsik edici bir belge alınması indirim için yeterlidir.
Gıda Bankacılığı Faaliyetinde Bulunan Dernek ve Vakıflara Yapılan;
Hazine ve Maliye Bakanlığı’ nın usul ve esasları kapsamında,
- Gıda,
- Temizlik,
- Giyecek,
- Yakacak,
Bağış veya yardımı yapılması durumunda, yardımlarının tamamı indirim konusu yapılabilir.
- Bu bağışların maliyet bedellerinin tamamı gelir vergisi beyannamesinde indirim konusu yapılır.
- İndirim konusu yapılacak bağışlar doğrudan, bu kurumlara yapılmalıdır,
- Bu kurumlara, başka bir organizasyon aracılığıyla yardım edilmesi ya da ihtiyaç sahiplerine doğrudan yardım edilmesi bu başlık kapsamında değerlendirilmeyecektir.
- Bağış yapılacak kurum tüzüğü ve ya vakıf senedinde ihtiyaç sahiplerine yardım yapabileceği hükmü bulunmalıdır.
İşletmeye ait malların bağışı için, tutar farketmeksizin, fatura ve taşınması için de sevk irsaliyesi düzenlenmelidir.
- Düzenlenecek fatura ve irsaliye bağış yapılan kuruma karşı düzenlenmelidir.
- Faturada, bağışlanan malların maliyet bedeli kdv hariç olarak yazılmalıdır.
- Düzenlenen faturada “İhtiyaç sahiplerine yardım şartıyla bağışlandığından KDV hesaplanmamıştır.” ibaresi yazılmalıdır.
Gıda bankacılığı yapılan bağışlar aynı zamanda KDV ‘den istisnadır.
- KDV Kanunu’nun 30 uncu maddesinin 1 inci fıkrasının (a) bendinde 7104 sayılı Kanunun 9. Md. parantez içi hüküm uyarınca gerçekleştirilen bu teslimler ile ilgili alış belgelerinde gösterilen veya bu mal ve hizmetlerin maliyetleri içinde yer alan katma değer vergisinin indirimi de mümkündür.
- Bu şekilde, ticari işletmeye dahil olan mallar hem gider hem de gelir olarak kaydedilmelidir.
Kültür ve Sanatla İlgili Bağışlar
- Genel ve özel bütçeli kamu idareleri,
- İl özel idareleri,
- Belediyeler,
- Köyler,
- Kamu yararına çalışan dernekler,
- Cumhurbaşkanınca vergi muafiyeti tanınan vakıflar ve bilimsel araştırma faaliyetinde bulunan kurum ve kuruluşlar tarafından,
ya da, Kültür ve Turizm Bakanlığınca desteklenen veya desteklenmesi uygun görülen aşağıdaki faaliyetler için yapılan bağışların tamamı indirim konusu yapılabilir.
- Kültür ve sanat faaliyetlerine ilişkin ticari olmayan ulusal veya uluslararası organizasyonların gerçekleştirilmesi,
- Ülkemizin uygarlık birikiminin kültürü, sanatı, tarihi, edebiyatı, mimarisi ve somut olmayan kültürel mirası ile ilgili veya ülke tanıtımına yönelik kitap, katalog, broşür, film, kaset, CD ve DVD gibi manyetik, elektronik ve bilişim teknolojisi yoluyla üretilenler de dahil olmak üzere görsel, işitsel veya basılı materyallerin hazırlanması, bunlarla ilgili derleme ve araştırmaların yayınlanması, yurt içinde ve yurt dışında dağıtımı ve tanıtımının sağlanması
- Yazma ve nadir eserlerin korunması ve elektronik ortama aktarılması ile bu eserlerin Kültür ve Turizm Bakanlığı koleksiyonuna kazandırılması,
- 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu kapsamındaki taşınmaz kültür varlıklarının bakımı, onarımı, yaşatılması, rölöve, restorasyon, restitüsyon projeleri yapılması ve nakil işleri,
- Kurtarma kazıları, bilimsel kazı çalışmaları ve yüzey araştırmaları,
- Yurt dışındaki taşınmaz Türk kültür varlıklarının yerinde korunması veya ülkemize ait kültür varlıklarının Türkiye’ye getirtilmesi çalışmaları,
- Kültür envanterinin oluşturulması çalışmaları,
- 2863 sayılı Kanun kapsamındaki taşınır kültür varlıkları ile güzel sanatlar, çağdaş ve geleneksel el sanatları alanlarındaki ürün ve eserlerin Kültür ve Turizm Bakanlığı koleksiyonuna kazandırılması ve güvenliklerinin sağlanması,
- Somut olmayan kültürel miras, güzel sanatlar, sinema, çağdaş ve geleneksel el
sanatları alanlarındaki üretim ve etkinlikler ile bu alanlarda araştırma, eğitim veya uygulama
merkezleri, atölye, stüdyo ve film platosu kurulması, bakım ve onarımı, her türlü araç ve
teçhizatın tedariki ile film yapımına,
- Kütüphane, müze, sanat galerisi ve kültür merkezi ile sinema, tiyatro, opera, bale ve
konser gibi kültürel ve sanatsal etkinliklerin sergilendiği tesislerin yapımı, onarımı veya
modernizasyon çalışmaları.
Kızılay ve Yeşilay’a Yapılan Nakdi Bağışlar
İktisadi işletmeleri hariç olmak üzere,
- Türkiye Kızılay Derneğine
- Türkiye Yeşilay Cemiyetine
Makbuz karşılığı yapılan nakdi bağış ve yardımların tamamı gelir vergisi beyannamesinde indirim konusu yapılabilir.
Cumhurbaşkanı’nca Başlatılan Yardım Kampanyaları
- Cumhurbaşkanı’nca başlatılan yardım kampanyalarına ayni veya nakdi yardım yapan mükellefler, bu bağışları makbuz karşılığı olmak koşuluyla tamamen indirim konusu yapabilirler.
Özel Kanun ve Düzenlemelerle Gelir Vergisi İndirim Konusu Yapılabilecek Bağış ve Yardımlar,
Aşağıdaki sayılan kurumlara yapılan yardımların tamamı Gelir Vergisinden indirim konusu yapılabilir.
- 2547 sayılı Kanun kapsamında, Üniversiteler, yüksek teknoloji enstitüleri, gelirlerinin en az dörtte üçünü devlet üniversitelerinin faaliyetlerinin devam ettirilmesi ve desteklenmesini amaç edinmek üzere kurulan ve fiilen bu çerçevede faaliyette bulunan vakıflardan Cumhurbaşkanınca vergi muafiyeti tanınanlara makbuz karşılığı yapılan bağışlar,
- 222 sayılı Kanun Kapsamında İlköğretim kurumlarına yapılan makbuz karşılığı nakdi bağışlar,
- 2828 Sayılı Kanun kapsamında Sosyal hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurum’larına yapılan ayni ve nakdi bağışlar,
- 3294 sayılı Kanun kapsamında Sosyal Dayanışma ve yardımlaşma fonu ve vakıflarına yapılan bağışlar,
- 278 Sayılı Kanun kapsamında Tübitak a yapılan makbuz karşılığı yapılan nakdi bağışlar,
- 2876 Sayılı Kanun kapsamında, Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu ve bağlı kuruluşlarına makbuz karşılığı yapılan bağışlar,
- 3388 Sayılı Kanun kapsamında Türk Silahlı Kuvvetlerini Güçlendirme Vakfı’na yapılan bağış ve yardımlar,
- 4122 Sayılı Kanun kapsamında, Milli Ağaçlandırma ve Erozyon Kontrolü Seferberlik Kanunu çerçevesinde yapılan harcamalar,
- 7269 Sayılı Kanun kapsamında, Afetler dolayısıyla yardım yapan, Milli yardım Komiteleri ve Mahalli yardım komitelerine yapılan ayni ve nakdi yardımlar,
- 5434 sayılı Emekli Sandığı Kanunu Kapsamında, sandığa ait dinlenme, bakım evlerinin inşası ve işletilmesi için yapılan bağış ve yardımlar
Diğer özel kanunlarla Gelir vergisinden indirim hakkı tanınmış bağış ve yardımlardır.
“Gelir Vergisinden İndirilecek Giderler nelerdir?”