Kaldıraç Oranı

• 18 Kasım 2021
• 0
• 3455 Kez Okundu

Kaldıraç oranı hesaplama ve yorumlanması ile ilgili bilgileri yazımızda bulabilirsiniz.

Bu oran, Oran analizi başlığı altında, finansal yapı oranları alt başlığı içerisinde yer almaktadır.

Öncelikle, daha önce işlediğimiz likidite oranlarının, firmaların ellerindeki dönen varlıkları ile kısa vadeli borçlarını ödeme gücünü ölçen oranlar olduğunu unutmayalım.

Şimdi de, finansal / Mali yapı oranları ile firmaların kısa ve uzun vadeli borçlarının, sermayeleri veya aktif büyüklükleri ile ilişkilendirerek bir analiz yapacağız.

Finansal Yapı oranlarından ilki olan “Kaldıraç Oranı” konusuna başlayalım.

Kaldıraç Oranı

• K.V.Y.K+U.V.Y.K / AKTİF (PASİF) TOPLAM

• Varlıkların yüzde kaçının yabancı kaynaklarla finanse edildiğini gösterir.

• İşletmenin bankalar gibi kredi kuruluşları nezdinde borçların geri ödenme riskinin değerlendirilmesi yapılırken sıklıkla kullanılan bir orandır.

• Sektörler arasında oranın kabul edilebilirliği değişmekle birlikte, oranın genellikle %50 den az olması beklenir.

• Oranın %50 den fazla olması işletmenin finansmanında, yabancı kaynak kullanımının gereğinden fazla olduğunu, borçlarını ve bu borçların faizlerinin ödenmesinde güçlüklerle karşılaşılabileceğini gösterir.

• Sermaye yoğun sektörlerde kaldıraç oranının belli bir ölçüde yüksek olması kabul edilebilir. Ancak diğer sektörlerde bu oranın %50 seviyesinin üzerinde yer alması risk teşkil etmektedir.

• Sermayenin korunmasını ve öz sermaye karlılığının ( Net Kar / Özkaynaklar ) artmasını sağlıyorsa, belli bir ölçüde kaldıraç oranın yükselmesi olumlu olarak nitelendirilebilir.

• Kaldıraç oranı ve öz sermaye karlılığı arasındaki bu ilişkiye kaldıraç etkisi denmektedir.

• Kaldıraç etkisini, borçlanma ile sağlanan fonun, işletmede kullanılması dolayısıyla elde edilen karın, borçlanma maliyetinden daha fazla olması durumu olarak da açıklayabiliriz.

Örnek Soru

• Kapadokya Turizm İşletmesi (örnektir.) için oran hesaplamalarını yapınız.

• Kaldıraç Oranı : K.V.Y.K+U.V.Y.K / AKTİF (PASİF) TOPLAM ( İdeal oran % 50 den az )

• 34.000+15.000 / 99.000 = 0,49

• İşletme varlıklarının % 49′ unun yabancı kaynaklarla finanse edilmekte olduğunu söyleyebiliriz.

• İşletmenin, borçlarını ödememe riski kabul edilebilir düzeydedir.

• Firmanın borçlarını ödeyebilme konusunda yeterli oranda sermayesi olduğu söylenebilir.

• Oranın, %50’ye çok yakın olması; firmanın ne çok fazla yabancı kaynak kullanarak sermayesine oranla fazla borçlandığını, ne de sermayesini verimsiz kullandığını göstermektedir.

• Likidite oranlarına baktığımızda ise,

• Cari Oran : Dönen Varlıklar / K.V.Y.K ( İdeal Oran : 1.5 – 2 )

• 49.000 / 34.000 = 1.44

• Cari oranın, 1,44 olması, işletmenin elindeki dönen varlıkları ile kısa vadeli borçlarının tamamını 1.44 kere ödeyebileceğini göstermektedir.

• Bu oran, firmanın kısa vadeli borçlarını ödeme riskinin kabul edilebilir düzeyde olduğunu göstermektedir.

• Net Çalışma Sermayesi : Dönen Varlıklar – K.V.Y.K ( Pozitif olmalıdır )

• 49.000 – 34.000 = 15.000

• Net çalışma sermayesinin, 15.000, yani pozitif olması işletmenin tüm dönen varlıkları ile tüm kısa vadeli borçlarını ödediğinde geriye 15.000 TL kalacağını göstermektedir.

• Bu durum olumlu olarak yorumlanabilir.

• Asit- Test Oranı : Dönen Varlıklar – Stoklar / K.V.Y.K ( İdeal oran : 1 ve üzeri )

• 49.000 – 1.000 / 34.000 = 1.41

• Asit – Test oranının 1 in üzerinde olması işletmenin kısa vadeli borçlarını ödemede stoklarına bağımlı olmadığını göstermektedir.

• Bu nedenle, Stok bağımlılık oranını hesaplamaya gerek olmamaktadır.

• Hesaplanması durumunda oran negatif çıkacaktır.

• Nakit Oranı : Hazır Değerler / K.V.Y.K ( ideal Oran : 0,2 ile 1 arasındadır. )

• 45.000 / 34.000 = 1,32

• Bulunan sonuç ideal aralıklara göre yüksektir.

• Bu da bize firmanın elinde olması gerekenden daha fazla nakit ve benzeri olduğunu göstermektedir.

• Çözüm önerisi olarak, firma elindeki fazla nakit ile mal alıp satışlarını arttırarak gelir elde edebilir ya da elindeki nakit fazlalığını yatırım yaparak değerlendirebilir diyebiliriz.

Hatırlatma

Daha önceden de söylediğimiz gibi, oranlardaki ideal aralıklar ülkeden ülkeye, sektörden sektöre değişiklik gösterebilmektedir.

Verdiğimiz ideal aralıklar, sınavlar için kabul edilen referans aralıklarıdır.

Unutmayınız, önemli olan konuların mantığının kavranmasıdır.

Örneğin, çelik üreten bir sanayi firması ile stoksuz çalışan bir turizm işletmesinin Asit- Test Oranı aynı aralıkta ideal olmamaktadır.

Aşağıda merkez bankası verilerinden sektör ortalamalarına göre hesaplamalar yapabilirsiniz.

Aşağıdaki görsellere tıklayarak Mali Tablolar Analizi ile ilgili diğer konu anlatımlarımızı da inceleyebilirsiniz.