Nakit Oranı Hesaplama
- 24 Ekim 2021
- 3915 Kez Okundu
Nakit oranı hesaplama ve yorumlanması ile ilgili bilgileri yazımızda bulabilirsiniz.
- Nakit Oranı, Hazır Değerler + Menkul Kıymetler / K.V.Y.K olarak hesaplanmaktadır. (Formül 1)
- Ancak, bazı kaynaklarda ve sınavlarda nakit oranının “Hazır Değerler / KVYK” olarak hesaplandığını da unutmamak gerekir. (Formül 2)
- Bu oran, işletmenin, nakit ve benzeri varlıkları ile kısa vadeli borçlarını ödeme gücünü gösterir.
- Firmanın satış yapamadığı ve ticari alacaklarını tahsil edemediği durumda oluşabilecek kısa vadeli borçlarını ödeme gücünün değerlendirilmesini sağlar.
- Stoklar ve ticari alacaklar kalemleri ihmal edilerek sadece nakit ve benzerleri ile ödeme gücünü ölçer.
- Şimdi nakit oranı hesaplama ve yorumlama aşamalarını inceleyelim
Nakit Oranı Hesaplama
- Öncelikle, kabul edilebilirlik açısından 0,2 ile 1 arasındaki değerler uygundur.
- Oranın 1 çıkması; işletmenin, elindeki tüm likite çevirilebilir varlıkları ile tüm borçlarını ödeyebilir olduğunu gösterir.
- 1’in üzerinde değerler işletmenin elinde atıl dönen varlıkların olduğuna veya varlıkların verimsiz kullanıldığına işaret eder.
- 0.2 altındaki değerler ise firmanın nakit sıkıntı yaşayabileceğini göstermektedir.
- Unutulmamalıdır ki, nakit oranı da diğer likidite oranları gibi işletmenin bulunduğu sektör ortalamaları ve ülkenin gelişmişlik düzeyi göz önüne alınarak değerlendirilmelidir.
- Örneğin, gelişmekte olan ülkelerde, fonların geri ödenme riski daha yüksek olduğu için kısa vadeli borçlar görece daha fazla kullanılmaktadır. Böylelikle, nakit oranının düşük olarak yorumlanmasına neden olmaktadır.
Örnek Soru
- Ispartalılar Gül Ürünleri Üretim işletmesinin Nakit Oranını hesaplayınız.
AKTİF ( VARLIKLAR) | 42.000 | PASİF (KAYNAKLAR) | 42.000 |
DÖNEN VARLIKLAR | 31.000 | KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLAR | 31.000 |
Hazır Değerler | 4.000 | Mali Borçlar | 16.000 |
Menkul Kıymetler | 3.000 | Ticari Borçlar | 15.000 |
Ticari Alacaklar | 2.000 | | |
Stoklar | 22.000 | | |
DURAN VARLIKLAR | 11.000 | UZUN VADELİ YABANCI KAYNAKLAR | 1.000 |
Maddi Duran Varlıklar | 8.000 | ÖZ KAYNAKLAR | 10.000 |
Maddi Olmayan Duran V. | 3.000 | Ödenmiş Sermaye | 10.000 |
- Hazır Değerler + Menkul Kıymetler / K.V.Y.K
- 4.000+3.000 / 31.000 = 0,22 ( formül 1 e göre hesaplama)
- Nakit Oranı, ideal olarak 0,2 ile 1 arasında olması istenen bir orandır.
- Oranın, 0,22 çıkması firmanın elinde bulundurduğu nakit ve benzeri varlıkları ile kısa vadeli borçlarını ödeyebileceğini göstermektedir.
- Ancak, oran ideal aralık alt sınırı olan 0.2 ye yakın olarak bulunmuştur.
- Bu nedenle firma ileride bir borç ödeme sıkıntısı yaşamamak için daha fazla borçlanmamalıdır, ya da satışlarını arttırarak elindeki nakit ve benzerlerinin daha yüksek düzeyde tutulmasını sağlayabilir.
- Formül 2 ye göre hesapladığımızda ise nakit oran, 4.000 / 31.000 = 0,12 olarak bulunur,
- Bu durumda, firma elindeki nakit ve benzerleri ile kısa vadeli borçlarını ödemede sıkıntıda olduğunu görebiliriz.
Örneğimizi Diğer Oran Analizleri ile Değerlendirecek Olursak,
- Cari Oran : Dönen Varlıklar/KVYK ( İdeal : 1,5 – 2)
- 31.000/31.000= 1
- Firmanın, tüm dönen varlıkları ile tüm kısa vadeli borçlarını ödeme gücüne sahip olduğu şeklinde değerlendirilebilir.
- Asit Test Oranı: Dönen Varlıklar – Stoklar / K.V.Y.K ( ideal : 1 ve üzeri )
- 31.000-22.000 / 31.000 = 0,29
- Firma, Kısa vadeli borçlarını ödemede stoklarına bağımlıdır.
- Bu bağımlılık düzeyini ölçmek için stok bağımlılık oranına bakacak olursak,
- Stok Bağımlılık Oranı : K.V.Y.K- ( Hazır Değerler + Menkul Kıymetler) / Stoklar
- 31.000- (4.000+3.000) / 22.000 =1.09..
- Yani, firma kısa vadeli borçlarının tamamını ödemede, stoklarına ( %109..) oranında bağlıdır.
- Bu durumda, firma stoklarının tamamını satsa dahi tüm borçlarını, Hazır değerler+ Menkul kıymetler + Stoklar toplamı (4.0000+3.000+22.000= 29.000 TL) ile kapatamamaktadır.
- Firmanın olası yapması gerekenler,
- Bilanço da görüldüğü üzere 2.000 TL’lik ticari alacaklarını tahsil edebilir,
- Nakit satışlarını da arttırarak elindeki likit varlıkları arttırabilir,
- Ayrıca, duran varlık satışı yapması ya da kısa vadeli borç yerine uzun vadeli borçlanmaya gitmesi de nakit oranını düşürebilir.