Stok Devir Hızı Hesaplama
- 23 Nisan 2024
- 799 Kez Okundu
Stok devir hızı hesaplama, Satışların Maliyeti/ Ortalama Stoklar formülü ile yapılmaktadır. Stok devir hızı hesaplanarak bir işletmenin, belirli bir dönem içerisinde stoklarının kaç günde sattığı tespit edilebilir.
İşletme stoklarının yüksek devir hızına sahip olması, işletmenin, stoklarını hızlı bir şekilde elden çıkardığını göstermektedir.
Bu şekilde, işletme likidite temininde zorluk yaşamadan; borç ödeme, yeni mal alımı vb. gibi faaliyetlerini sağlıklı bir şekilde yürütebilir.
Öte yandan, düşük devir hızına sahip işletmelerde, bulunan stoklar uzun bir sürede satılacağı için müşterilerden gelecek likidite akışının da yavaş olacağı beklenir.
Ayrıca, devir hızının yüksek olması stoklama maliyetlerini de düşürerek işletme için yarar sağlamaktadır.
Bu bilgiler ışığında, stok devir hızı, bir işletmenin stok yönetimi performansını ölçen önemli bir gösterge olarak karşımıza çıkmaktadır.
Stok devir hızı ile ilişkili bir diğer kavram ise “Stokta Kalma Süresi”‘dir
Stokta kalma süresi ise işletme stoklarının kaç günde tüketildiğini gösteren bir oran olup, 360/ Stok devir hızı formülü ile hesaplanmaktadır.
Şimdi, stok devir hızı hesaplama ve stokta kalma süresi ile ilgili bilgileri sizlerle ayrıntılı olarak inceleyelim.
Ardından, örnek uygulamalar ile stok devir hızının nasıl hesaplandığını görelim.
Stok Devir Hızı Hesaplama Nasıl Yapılır?
Stok devir hızı, belirli bir döneme ait satışların ortalama stoklara bölünmesi ile hesaplanır.
Ortalama stoklar ise, dönem başı stok (DBS) ve dönem sonu stok (DSS) toplamının ortalaması olarak alınır.
Şimdi formülü tekrar oluşturursak:
Stok Devir Hızı = Satışların Maliyeti / Ortalama Stoklar ( DBS+DSS/2)
Ayrıca, Stok devir hızı tespit edildikten sonra işletmenin stokta kalma süresi de hesaplanabilir.
İşletmelerde stokta kalma süresi aşağıdaki şekilde hesaplanır:
Stokta Kalma Süresi = 360 / Stok Devir Hızı
Stok Devir Hızı Örnek Soru Çözümü
A işletmesinde, 2023 yılı için Satışların Maliyeti 2.000.000 TL’dir. Ayrıca, dönem başı stok 300.000 TL iken dönem sonu stok 400.000TL’dir.
A işletmesine ilişkin stok devir hızı(SDH) ve stokta kalma süresi(SKS)‘ni hesaplayınız.
Çözüm:
| Satışların Maliyeti | 2.000.000 TL |
| Dönem Başı Stok (DBS) | 300.000 TL |
| Dönem Sonu Stok (DSS) | 400.000 TL |
Öncelikle, formül üzerinden stok devir hızını hesaplayalım.
SDH = 2.000.000 TL / ((300.000+400.000)/2)) = 5.71 olarak bulunacaktır.
Bu durumda, A işletmesinin stokları bir yıl içerisinde 5,71 defa tüketilmiş olduğu sonucuna varabiliriz.
Şimdi de, stokta kalma süresini hesaplayalım.
SKS = 360 / 5,71 = 63,04 gün
Böylelikle, A işletmesinin elinde bulundurduğu stokları 63,04 günde bir tükettiği sonucuna varabiliriz.
Yorumlama
Stok devir hızı, mali analiz tekniklerinden biri olan “oran analizi” tekniğinin faaliyet oranları içerisinde yer almaktadır.
Daha önce oran analizleri konularında da bahsettiğimiz üzere, oran analizleri yorumlanırken bir yanda ideal oranlar bulunurken bir yanda da gerçek ticari hayatta geçerli oranlar bulunmaktadır.
Her bir ülkede, her bir sektörde veya bölgede finansal oranlar için kabul edilebilir seviyeler değişebilmektedir.
Bu durum da yorumlama yapılırken işletmenin içerisinde bulunduğu ekonomik ortamın göz önüne alınmasını gerektirir.
Öncelikle, stok devir hızının ideal seviyesi teorik olarak 4- 6 arasında değişmekte olduğunu ifade edelim.
Ancak, ticari hayatta, örneğin, hızlı tüketilen perakende ürünlerin satıldığı sektörlerde stok devir hızları doğal olarak yüksek çıkarken, dayanıklı tüketim ürünleri satan bir işletmede stok devir hızı daha düşük olabilir.
Bu nedenle sektör verileri karşılaştırılarak işletme finansal oranları yorumlanmalıdır.
Öte yandan, stok devir hızının yüksekliği, genel itibariyle olumlu olarak gnitelendirilse bile anormal ölçülerde yüksek stok devir hızı, işletmenin talebi karşılayacak stok bulunduramadığı anlamına da gelebilir.
Aşağıdaki, bağlantı üzerinden 2022 yılına ilişkin sektör verilerini inceleyebilir, yorumlamalar yapabilirsiniz.
-
Yazımızda Finansal Tablolar analizi formülleri ve yorumlamalarına ayrıntılı bir biçimde yer vereceğiz. A. Karşılaştırmalı Tablolar Analizi İki veya daha fazla döneme ait mali verilerin birbirleri ile oransal olarak kıyaslanmasını sağlayan bir analiz tekniğidir. B. Trend Analizi Bir veya daha fazla yıla ait mali tablolarındaki verilerin, […]
“Devamını Oku”
-
Cari Oran, Dönen Varlıklar / K.V.Y.K (Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar) olarak hesaplanmaktadır. Mali Tablolar Analizi konu başlığı altında, likidite oranları içerisinde yer almaktadır.
“Devamını Oku”
-
Asit Test Oranı, Dönen Varlıklar – Stoklar / K.V.Y.K (Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar) olarak hesaplanmaktadır. Stokların, görece diğer dönen varlıklara göre likide çevrilebilme gücü daha düşüktür. Bu nedenle; Asit- Test oranı firmaların satışlarının düşmesi veya durması durumunda, kısa vadeli borçlarını ödeme gücünü daha net bir şekilde göstermektedir.
“Devamını Oku”
-
Nakit Oranı, Hazır Değerler + Menkul Kıymetler / K.V.Y.K olarak hesaplanmaktadır. Bu oran, işletmenin, nakit ve benzeri varlıkları ile kısa vadeli borçlarını ödeme gücünü gösterir.
“Devamını Oku”
-
K.V.Y.K- ( Hazır Değerler + Menkul Kıymetler) / Stoklar olarak hesaplanmaktadır. İşletmenin, nakit veya likiditesi yüksek varlıklarının tamamı ile kısa vadeli borçlarını ödemesi durumunda, geriye kalan kısa vadeli borçları için ne kadar stok satması gerektiğini gösterir.
“Devamını Oku”