Stok Devir Hızı Hesaplama

• 23 Nisan 2024
• 0
• 104 Kez Okundu

Stok devir hızı hesaplama, Satışların Maliyeti/ Ortalama Stoklar formülü ile yapılmaktadır. Stok devir hızı hesaplanarak bir işletmenin, belirli bir dönem içerisinde stoklarının kaç günde sattığı tespit edilebilir.

İşletme stoklarının yüksek devir hızına sahip olması, işletmenin, stoklarını hızlı bir şekilde elden çıkardığını göstermektedir.

Bu şekilde, işletme likidite temininde zorluk yaşamadan; borç ödeme, yeni mal alımı vb. gibi faaliyetlerini sağlıklı bir şekilde yürütebilir.

Öte yandan, düşük devir hızına sahip işletmelerde, bulunan stoklar uzun bir sürede satılacağı için müşterilerden gelecek likidite akışının da yavaş olacağı beklenir.

Ayrıca, devir hızının yüksek olması stoklama maliyetlerini de düşürerek işletme için yarar sağlamaktadır.

Bu bilgiler ışığında, stok devir hızı, bir işletmenin stok yönetimi performansını ölçen önemli bir gösterge olarak karşımıza çıkmaktadır.

Stok devir hızı ile ilişkili bir diğer kavram ise “Stokta Kalma Süresi”‘dir

Stokta kalma süresi ise işletme stoklarının kaç günde tüketildiğini gösteren bir oran olup, 360/ Stok devir hızı formülü ile hesaplanmaktadır.

Şimdi, stok devir hızı hesaplama ve stokta kalma süresi ile ilgili bilgileri sizlerle ayrıntılı olarak inceleyelim.

Ardından, örnek uygulamalar ile stok devir hızının nasıl hesaplandığını görelim.

Stok Devir Hızı Hesaplama Nasıl Yapılır?

Stok devir hızı, belirli bir döneme ait satışların ortalama stoklara bölünmesi ile hesaplanır.

Ortalama stoklar ise, dönem başı stok (DBS) ve dönem sonu stok (DSS) toplamının ortalaması olarak alınır.

Şimdi formülü tekrar oluşturursak:

Stok Devir Hızı = Satışların Maliyeti / Ortalama Stoklar ( DBS+DSS/2)

Ayrıca, Stok devir hızı tespit edildikten sonra işletmenin stokta kalma süresi de hesaplanabilir.

İşletmelerde stokta kalma süresi aşağıdaki şekilde hesaplanır:

Stokta Kalma Süresi = 360 / Stok Devir Hızı

Stok Devir Hızı Örnek Soru Çözümü

A işletmesinde, 2023 yılı için Satışların Maliyeti 2.000.000 TL’dir. Ayrıca, dönem başı stok 300.000 TL iken dönem sonu stok 400.000TL’dir.

A işletmesine ilişkin stok devir hızı(SDH) ve stokta kalma süresi(SKS)‘ni hesaplayınız.

Çözüm:

Öncelikle, formül üzerinden stok devir hızını hesaplayalım.

SDH = 2.000.000 TL / ((300.000+400.000)/2)) = 5.71 olarak bulunacaktır.

Bu durumda, A işletmesinin stokları bir yıl içerisinde 5,71 defa tüketilmiş olduğu sonucuna varabiliriz.

Şimdi de, stokta kalma süresini hesaplayalım.

SKS = 360 / 5,71 = 63,04 gün

Böylelikle, A işletmesinin elinde bulundurduğu stokları 63,04 günde bir tükettiği sonucuna varabiliriz.

Yorumlama

Stok devir hızı, mali analiz tekniklerinden biri olan “oran analizi” tekniğinin faaliyet oranları içerisinde yer almaktadır.

Daha önce oran analizleri konularında da bahsettiğimiz üzere, oran analizleri yorumlanırken bir yanda ideal oranlar bulunurken bir yanda da gerçek ticari hayatta geçerli oranlar bulunmaktadır.

Her bir ülkede, her bir sektörde veya bölgede finansal oranlar için kabul edilebilir seviyeler değişebilmektedir.

Bu durum da yorumlama yapılırken işletmenin içerisinde bulunduğu ekonomik ortamın göz önüne alınmasını gerektirir.

Öncelikle, stok devir hızının ideal seviyesi teorik olarak 4- 6 arasında değişmekte olduğunu ifade edelim.

Ancak, ticari hayatta, örneğin, hızlı tüketilen perakende ürünlerin satıldığı sektörlerde stok devir hızları doğal olarak yüksek çıkarken, dayanıklı tüketim ürünleri satan bir işletmede stok devir hızı daha düşük olabilir.

Bu nedenle sektör verileri karşılaştırılarak işletme finansal oranları yorumlanmalıdır.

Öte yandan, stok devir hızının yüksekliği, genel itibariyle olumlu olarak gnitelendirilse bile anormal ölçülerde yüksek stok devir hızı, işletmenin talebi karşılayacak stok bulunduramadığı anlamına da gelebilir.

Aşağıdaki, bağlantı üzerinden 2022 yılına ilişkin sektör verilerini inceleyebilir, yorumlamalar yapabilirsiniz.