İnsider Trading Nedir?
- 11 Mayıs 2024
- 350 Kez Okundu
İnsider Trading nedir? sorusu bu günkü yazımızın konusunu oluşturmaktadır. Yazımızda, dünya genelinde suç teşkil eden bu kavramı, 6362 Sayılı Sermaye Piyasası Kanunu ışığında ele alacağız.
İnsider trading, bir diğer ismi ile içeriden öğrenenlerin ticareti: halka açık bir şirketin yönetiminde yer alan kişilerin veya büyük hisse sahipleri gibi şirket hakkında önemli bilgiye sahip olan taraflarca, henüz kamu ile paylaşılmamış bilgilerin kullanılarak menfaat sağlanmasıdır.
Bu bilgiler, şirketin henüz kamu ile paylaşılmamış finansal veriler, önemli şirket kararları veya stratejileri gibi halka açık hisselere sahip kişilerin kararlarını etkileyebilecek niteliktedir.
Ülkemizde insider trading, AB mevzuatına paralel olarak bir suç olarak tanımlanmış olup Sermaye Piyasası Kanunu 106. Madde kapsamında, “Bilgi Suistimali” olarak tanımlanmıştır.
Şimdi sizlerle birlikte, İnsider Trading (Bilgi Suistimali) nedir? Hangi durumlar bilgi suistimaline girer? Bilgi suistimalinin kimler yapar ve yaptırımları nedir? inceleyelim.
İnsider Trading ( Bilgi Suistimali) Nedir?
İnsider Trading, ( içeriden öğrenenlerin ticareti) Türk Hukuku’nda bilgi suistimali olarak tanımlanmıştır.
SP Kanunu 106. Madde ışığında aşağıdaki durumlar, insider trading (bilgi suistimali) fiilini oluşturmaktadır.
Doğrudan veya dolaylı olarak, kanun kapsamındaki yatırım araçlarının değerleri ile ilgili veya yatırımcı kararını etkileyebilecek ihraççı hakkındaki bir bilgiyi henüz kamuya duyurulmadan kullanarak,
- Alım ya da satım emri vererek,
- Verilen emri değiştirerek,
- Emri iptal ederek,
kendisine veya bir başkasına menfaat temin etmek, insider trading (bilgi suistimali) suçunu oluşturmaktadır.
İnsider Trading (Bilgi Suistimali) Kimler Tarafından Yapılır?
Yine aynı kanun kapsamında aşağıdaki tarafların şirket ile ilgili bilgileri kullanarak menfaat temin etmesi yasaklanmıştır.
- İhraççıların veya bunların bağlı veya hâkim ortaklıklarının yöneticileri,
- İhraççıların veya bunların bağlı veya hâkim ortaklıklarında pay sahibi olmaları nedeniyle bu bilgilere sahip olan kişiler,
- İş, meslek ve görevlerinin icrası nedeniyle bu bilgilere sahip olan kişiler,
- Bu bilgileri suç işlemek suretiyle elde eden kişiler,
- Sahip oldukları bilginin bu fıkrada belirtilen nitelikte bulunduğunu bilen veya ispat edilmesi hâlinde bilmesi gereken kişiler bu kapsamda yer almaktadır.
İnsider Trading ( Bilgi suistimali) Yaptırımı Nedir?
Bilgi suistimali şuçu ( İnsider Trading) işleyenler, 3 yıldan 5 yıla kadar hapis veya adli para cezası ile cezalandırılmaktadır.
Ancak, suç neticesinde hükmedilecek adli para cezası elde edilen menfaatin 2 katından az olamaz.
Hangi durumlar Bilgi Suistimali Sayılmamaktadır?
Sermaye Piyasası Kanunu Md. 108’e göre sermaye piyasası araçları ile ilgili resmi kurum veya görevler neticesinde yapılacak bazı işlemler insider Trading (içerden öğrenenlerin ticareti) sayılmamaktadır.
Bunlar,
- Kanunda yetkilendirilmiş kişi veya kurumların, para, döviz kuru, kamu borç yönetim politikalarının uygulanması veya finansal istikrarı amacıyla yapılan işlemleri,
- Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemelerine göre uygulanan kanunda sayılmış programlar,
- Kurul ve yetkililerinin bu kanun kapsamında açıklanan diğer görevlerini icra etmek amacıyla, alım veya satımının yapması, emir vermesi veya emir iptal etmesi suç teşkil etmemektedir.
Bu çerçevede Md.108’de ayrıntıları ile anlatılan görev ve işlemler suç teşkil etmemektedir.
Özet
Yazımızda, yaygın ismi ile insider trading ya da içerden öğrenenlerin ticareti kavramının halka açık şirketler ve piyasalardaki yatırım araçları ile ilgili bilgi sahibi olan tarafların, bu bilgileri suistimal ederek menfaat elde etmesinin suç teşkil ettiğini anlatmış bulunmaktayız.
Küresel piyasalarda da suç teşkil eden bu piyasa bozucu fiilin, ülkemiz mevzuatında “bilgi suistimali” olarak isimlendirdiğini ve suçun ayrıntılarını inceledik.
İnsider Trading ( Bilgi suistimali) sermaye piyasası suçlarından biri olup devam eden yazılarımızda Sermaye Piyasasında suç teşkil eden diğer fiillere de değineceğiz.
Sermaye piyasası sınavları veya finans piyasası ile ilgili diğer yazılarımızı, aşağıdaki bağlantılara tıklayarak ulaşabilirsiniz.
-
Sermaye Piyasası Kurumlarının ilk başlığı olan yatırım kuruluşları ve özellikleri yazımızda yer almaktadır.
“Devamını Oku”
-
Sermaye Piyasası Kurumları, SPK çerçevesinde belirlenmiş faaliyet ve yatırım hizmetlerini gerçekleştirirler
“Devamını Oku”
-
Sermaye Piyasasında İhraç Nedir? İhraç, Sermaye Piyasası Kanunu’nda “sermaye piyasası araçlarının ihraççılar tarafından çıkarılıp, halka arz edilerek veya halka arz edilmeksizin satışı” olarak tanımlanmaktadır. İhraç, iki şekilde yapılabilir bunlar halka arz edilerek veya halka arz edilmeksizin yapılan ihraçlardır. İki ihraç yöntemi için Sermaye Piyasası Mevzuatında […]
“Devamını Oku”
-
Piyasa dolandırıcılığı suçu ya da diğer ismi ile manipülasyon: Sermaye piyasası araçlarına ilişkin yanlış veya yanıltıcı izlenim uyandırmak amacıyla işlem veya eylem yapılmasıdır. Söz konusu suçu işleyenler, sermaye piyasası araçlarının; fiyatlarını, fiyat değişimlerini, arz ve taleplerini gerçekte olması gerektiği durumdan farklı göstererek fayda sağlamaktadır. Suç […]
“Devamını Oku”
-
Menkul Kıymet Yatırım Ortaklıkları Sabit Sermayeli Menkul Kıymet Yatırım Ortaklıkları Portföyü Anonim ortaklık şeklinde ve kayıtlı sermaye sistemine göre kurulan kolektif yatırım kuruluşları olarak karşımıza çıkmaktadır. Sabit sermayeli MKYO Kuruluş Şartları Kayıtlı sermayeli anonim ortaklık şeklinde kurulurlar. Çıkarılmış sermayenin en az %49’unun tebliğde belirtilen süre […]
“Devamını Oku”
-
Kolektif Yatırım Kuruluşları , Yatırım Ortaklıkları ve Yatırım Fonları olarak ikiye ayrılır. Kolektif Yatırım Kuruluşları Yatırım Ortaklıkları Yatırım Ortaklıkları, Gayrimenkul Yatırım Ortaklıkları, Menkul Kıymet Yatırım Ortaklıkları ve Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklıklarından oluşmaktadır. Sermaye piyasası araçlarını, gayrimenkul, girişim sermayesi yatırımlarını ve Kurulca belirlenmiş diğer varlıkları işletmek […]
“Devamını Oku”
-
İnsider Trading nedir? sorusu bu günkü yazımızın konusunu oluşturmaktadır. Yazımızda, dünya genelinde suç teşkil eden bu kavramı, 6362 Sayılı Sermaye Piyasası Kanunu ışığında ele alacağız. İnsider trading, bir diğer ismi ile içeriden öğrenenlerin ticareti: halka açık bir şirketin yönetiminde yer alan kişilerin veya büyük hisse […]
“Devamını Oku”
-
Aşağıdaki durumlarda ortaklıklar halka açıklık statüsünden ve Sermaye Piyasası Kanunu kapsamından çıkabilirler.
“Devamını Oku”
-
Halka açık ortaklıklar, sahip oldukları sermaye piyasası araçlarını, halka arz etmek üzere kurula başvuran gerçek veya tüzel kişilerdir. Halka arz ise tanım olarak, sermaye piyasası araçlarının satın alınması için her türlü yoldan yapılan genel bir çağrıyı ve bu çağrı sonucunda yapılan satışı ifade eder.
“Devamını Oku”
-
Gayrimenkul Yatırım Ortaklıkları, Gayrimenkul, gayrimenkul projeleri, gayrimenkule dayalı haklar, altyapı yatırım hizmetleri, sermaye piyasası araçları, Takasbank para piyasası ve ters repo işlemleri, TL ve yabancı para cinsinden vadeli, vadesiz, katılım hesapları vb. varlık ve haklardan oluşan portföyü işletmek amacıyla ihraç eden yatırım ortaklıklarıdır. Gayrimenkul Yatırım […]
“Devamını Oku”