Bordro Muhasebe Kaydı
- 19 Nisan 2023
- 1933 Kez Okundu
Bordro muhasebe kaydı, işletmelerin işçilik giderlerini ve bunlara ilişkin; vergi, sgk primi, bes kesintisi, icra kesintisi gibi kalemlerin muhasebeleştirildiği kayıtlardır.
Yazımızda aşağıdaki maddelerde yer alan unsurların muhasebe kayıtları ele alınacaktır.
- Brüt ücret Muhasebe Kaydı
- Bes Kesintisi Muhasebe Kaydı
- İcra kesintisi Muhasebe Kaydı
- Net ücret Muhasebe Kaydı
- İşçilik Damga vergisi Muhasebe Kaydı
- Ücret Stopajı Muhasebe Kaydı
- SGK Primi Muhasebe Kaydı
- Devlet Teşvikleri Muhasebe Kaydı
Bordro Muhasebe Kaydı Kullanılacak Hesaplar
Öncelikle, ücret bordrosu yevmiye kayıtları yapılırken hangi hesaplar kullanılması gerektiğini ele alalım.
Brüt Ücret Yevmiye Kaydı
Brüt ücret muhasebe kaydı yapılırken, personellerin yer aldığı departmana göre, “730 Genel Üretim Giderleri“, “740.Hizmet Üretim Maliyeti”, “770.Genel Giderleri”, “760.Pazarlama Satış Giderleri” hesapları kullanılmalıdır.
Örneğin, pazarlama departmanında çalışan işçilerin ücretleri, “760” hesabında ele alınırken, hizmet işletmelerinde personel ücretleri “740” hesabında takip edilmelidir.
Öte yandan, Üretim işletmelerinde üretim personellerine ilişkin ücretler “730” hesabında takip edilmelidir.
Ayrıca, birden fazla departman olması durumunda; ücretler, departmanlara göre ayrı ayrı 730,740,760,770 gibi hesaplarda kaydedilerek doğru maliyet çalışması yapılması uygun olacaktır.
Net Ücret Yevmiye Kaydı
Net ücret: brüt ücretten gelir vergisi, damga vergisi, sgk kesintileri, bes kesintisi ve icra gibi diğer kesintilerin düşüldükten sonra kalan tutardır.
Yani, net ücreti personele ödenen tutar olarak ifade edebiliriz.
Ayrıca, net ücreti aşağıdaki gibi formülize edebiliriz.
Net Ücret = Brüt Ücret – ( Gelir Vergisi + Damga Vergisi + SGK işçi Primi + İşçi İşsizlik primi)
Öncelikle, net ücret toplamı, her ay maaş tahakkuk ettiğinde“335. Personele Borçlar” hesabının alacak tarafına kaydedilmelidir.
Ücret ödendiğinde ise ödeme gününde “335. Personele Borçlar” hesabı borçlandırılmalı karşılığında ise ödeme türüne göre “102.Bankalar” veya “100.Kasa” hesapları alacaklandırılmalıdır.
Unutmayalım ki, bir işyerinde işçi sayısının 10 ve üzeri olması halinde ödemeler banka yoluyla yapılmak zorundadır.
Ücret Stopajı ve Damga Vergisinin Yevmiye Kaydı
Ücret Stopajı ve damga vergisi “360. Ödenecek Vergi ve Fonlar” hesabının alt hesaplarında takip edilmelidir.
Ücret tahakkuk ettiğinde “360. Ödenecek Vergi ve Fonlar” hesabının alacak tarafına kayıt yapılır.
Ayrıca, bu vergilerin ödeme gününde ise “360. Ödenecek Vergi ve Fonlar” hesabının borç tarafına, karşılığında ise ödeme türüne göre 100 veya 102 hesabı alacaklandırılır.
BES Kesintisi ve İcra Kesintisi Muhasebe Kaydı
BES kesintisi ve İcra Kesintileri “369 Ödenecek Diğer Yükümlülükler Hesabı” alacak tarafına kaydedilir.
Ayrıca, BES kesintisi ilgili sigorta şirketine veya icra kesintisi ilgili icra dairesine ödendiğinde 369. hesabının borcuna ödeme yapılan hesabın ise alacak tarafına kaydedilir.
Sosyal Güvenlik Kesintileri Muhasebe Kaydı
Maaş üzerinden alınan aşağıdaki sosyal güvenlik kesintileri “361 Ödenecek Sosyal Güvenlik Kesintileri Hesabı” alacak tarafında takip edilir.
Ödendiklerinde ise borç tarafına kayıt yapılarak kapatılırlar.
Maaş üzerinden yapılan sosyal güvenlik kesintileri:
- SGK İşçi Primi
- İşçi İşsizlik Primi
- SGK İşveren Primi
- İşveren İşsizlik Primi olarak karşımıza çıkmaktadır
SGK Teşviklerinin Muhasebe Kaydı
SGK teşvikleri veya SGK primine ilişkin indirimler ücret tahakkuk ettiğinde“602.Diğer Gelirler” hesabının alacağına kaydedilirken karşılığında “136.Diğer Çeşitli Alacaklar” hesabı borcuna kaydedilir.
Akabinde, ödeme esnasında “136” hesabı alacaklandırılarak kapatılır ve “361” hesabının borcuna kaydedilir.
Ek olarak, “136.Diğer Çeşitli Alacaklar” hesabı yerine “181.Gelir Tahakkukları” hesabı da kullanılabilir.
Bordro Muhasebe Kaydı Örnek Soru
Örneğimizde, hem bordro kalemlerinin hem de personel prim hesaplamasının muhasebe kayıtlarını ele alırken aynı zamanda personelin işverene maliyetini de hesaplayacağız.
Örnek: Aşağıda, ABC İşletmesinin Mart 2023 Dönemine ait Bordro ve SGK primleri ayrıntıları yer almaktadır.
Maaş Ödemeleri, 01.04.2023, SGK ve Vergi ödemeleri ise 25.04.2023 tarihinde yapılmaktadır.
Ödemeler banka aracılığı ile yapılmaktadır.
- Bordro kalemlerinin ve SGK primlerinin muhasebe kayıtlarını yapınız.
- Personellerin, Mart 2023 dönemi için işverene maliyetini hesaplayınız.
| Bordro / Personel SGK Primleri | Hesaplama | Tutar |
|---|
| Brüt Ücret ( İdari Birim) | | 100.000 |
| SGK İşçi Primi (%14) | 100.000 * 0,14 | 14.000 |
| SGK İşçi İşsizlik Primi ( %1) | 100.000 * 0,01 | 1.000 |
| BES Kesintisi (%3) | 100.000 * 0,03 | 3.000 |
| İcra Kesintileri | Ay içerisinde personel için icra dairesine yatırılan tutar. | 5.000 |
| Gelir Vergisi(Stopaj)(%20) | Asgari Ücrete kadar olan tutarlar vergiden istisnadır. Üzeri için %20 hesaplanmalıdır.
( Temsili bir stopaj tutarı yazılmıştır.) | 10.000 |
| Damga Vergisi | Asgari Ücrete kadar olan tutarlar vergiden istisnadır. Üzeri için “binde 7,59” hesaplanmalıdır.
( Temsili bir damga vergisi tutarı yazılmıştır.) | 300 |
| Net Ücret | Net Ücret = Brüt Ücret – ( Gelir Vergisi + Damga Vergisi + SGK işçi Primi + İşçi İşsizlik primi+ Diğer Kesintiler) | 66.700 |
| | |
| Brüt Ücret | | 100.000 |
| SGK Primi İşveren Payı (%20,5) | 100.000 * 0,205 | 20.500 |
| SGK İşsizlik İşveren Payı(%2) | 100.000 * 0,02 | 2.000 |
| 5510 Kanun İndirimi(%5) | 100.000*0,05 (işveren Hissesinde İndirim yapmaktadır.) | 5.000 |
| İşverene Maliyet | Brüt Ücret + SGK İşveren Payı + SGK İşveren İşsizlik Payı- İndirimler | 117.500 |
Ücret Bordrosu Muhasebe Kaydı Örneği
Öncelikle, örneğimiz üzerinden ücret bordrosu ve primlerin muhasebe kayıtlarını yapalım.
| | B | A |
|---|
| 770. Genel Yönetim Giderleri | | 122.500 | |
| (770.01. Brüt Ücret ) | | (100.000) | |
| (770.02. SGK İşveren Primi ) | | (20.500) | |
| (770.03. SGK İşsizlik İşveren Payı ) | | (2.000) | |
| 136.Diğer Çeşitli Alacaklar | | 5.000 | |
| (136.01. 5510 Sayılı Teşvik Alacağı) | | (5.000) | |
| 360.Ödenecek Vergi ve Fonlar | | 10.300 |
| (360.01. Ücret Stopajı ) | | (10.000) |
| (360.01. Damga Vergisi ) | | (300) |
| 361.Ödenecek Sosyal Güvenlik Kesintileri | | 37.500 |
| (361.01. SGK İşçi Primi ) | | (14.000) |
| (361.01. SGK İşçi İşsizlik Primi ) | | (1.000) |
| (361.01. SGK İşveren Primi )- (5510 Teşvikli) | | (20.500) |
| (361.01. SGK İşveren İşsizlik Primi ) | | (2.000) |
| 369. Ödenecek Diğer Yükümlülükler | | 8.000 |
| (369.01. Bes Kesintisi ) | | (3.000) |
| (369.02. İcra Kesintisi) | | (5.000) |
| 335.Personele Borçlar | | 66.700 |
| 602.Diğer Gelirler | | 5.000 |
| (602.01. 5510 Kanun No’lu Teşvik) | | (5.000) |
Maaş Ödemesi Muhasebe Kaydı Örneği
Şimdi ise maaş ödeme esnasında 01.04.2023 tarihinde yapılacak kaydı yapalım.
“335. Personele Borçlar” hesabındaki net maaş ödeme gününde bankadan çıkartılan para ile ödenerek kapatılır.
| | B | A |
|---|
| 335. Personele Borçlar | | 66.700 | |
| 102.Bankalar | | 66.700 |
Maaş SGK Prim Ödeme Muhasebe Kaydı Örneği
Prim ödemeleri teşvik tutarı kadar az ödeceği için ödeme tutarı “102.Bankalar” hesabından ödenir.
“136.Diğer Çeşitli Alacaklar” hesabındaki teşvik alacağı ise daha önce “361.Ödenecek Sosyal Güvenlik Kesintileri” hesabında tahakkuk eden teşviksiz bakiyeye istinaden ödenerek kapatılır.
| | B | A |
|---|
| 361.Ödenecek Sosyal Güvenlik Kesintileri | | 37.500 | |
| 102.Bankalar | | 32.500 |
| 136.Diğer Çeşitli Alacaklar | | 5.000 |
Ücret Stopajı ve Damga Vergisi Ödeme Muhasebe Kaydı
Ücrete ilişkin stopaj ve damga vergisi tutarları bankadan ödenerek “360. Ödenecek Vergi ve Fonlar” hesabı kapatılarak aşağıdaki kayıt yapılır.
| | B | A |
|---|
| 360. Ödenecek Vergi ve Fonlar | | 10.300 | |
| (360.01. Ücret Stopajı ) | | 10.000 | |
| (360.01. Damga Vergisi ) | | 300 | |
| 102. Bankalar | | 10.300 |
BES ve İcra Ödeme Kaydı
BES kesintisi ilgili sigorta şirketine ve icra kesintisi ilgili icra dairesine personel adına ödendiğinde aşağıdaki kayıt yapılır.
| | B | A |
|---|
| 369. Ödenecek Diğer Yükümlülükler | | 8.000 | |
| (369.01. Bes Kesintisi ) | | 5.000 | |
| (369.02. İcra Kesintisi) | | 3.000 | |
| 102. Bankalar | | 8.000 |
“Kredi Kartı İşlemleri Muhasebe Kayıtları Nasıl Yapılır?”