Gazetecilerde Kıdem Tazminatı

• 10 Mart 2021
• 0
• 2771 Kez Okundu

Gazetecilerde kıdem tazminatı için ilk şart meslekte 5 yıl süre ile çalışmış olmaktır. Bu kıdem farklı işverenlerde çalışılarak elde edilmiş olsa dahi son işveren tarafından kıdem tazminatını ödenmektedir.

Basın İş Kanunu Kimleri Kapsar?

Gazeteciler olarak yazımızda bahsedilen gezeteciler, Basın İş Kanunu’na tabi olarak çalışan personellerdir.

• Aşağıda Basın İş Kanunu kapsamında olan çalışanlar yer almaktadır.

• Türkiye’de yayımlanan gazetelerde,
• Süreli yayınların basıldığı işletmelerde,
• Haber ve fotoğraf ajanslarında her türlü fikir ve sanat işlerinde çalışanlar,
• Söz konusu çalışanların işverenleri.

• Ancak, yukarıdaki maddeler kapsamına girmekle birlikte sermayesinin yarısından fazlası; Devlet, vilayet, belediyeler ve İktisadi Devlet Teşekkül ve müesseselerine ait şirketlerde istihdam edilen memur ve hizmetliler Basın İş Kanunu Kapsamında değildir.

• Basın iş Kanunu Kapsamında çalışan personellere örnek verecek olursak, Basın İş Kanunu kapsamındaki iş yerlerinde çalışan; Yazı İşleri Müdürleri, Editörler, Yazarlar, Muhabirler, Kameramanlar, Fotoğrafçılar, Ressamlar, Karikatüristleri sayabiliriz.

• Özetle, bir çalışanın gazeteci olarak sayılabilmesi için, özel bir süreli yayın veya haber ajansında, fikir sanat faaliyeti ya da haberin oluşumunda görev alan bir personel olması gerekmektedir.

• Bu kurumlarda, işçi niteliğinde çalışan temizlik görevlisi, güvenlik vb. gibi personeller bu kanuna tabi değildir.

Gazetecilerde Kıdem Alma Şartları

• Öncelikle, 5 yıl kıdemli personellerin Basın İş Kanunu’na göre tazminat alabileceğini tekrar belirtelim.

• Son işveren tarafından, personelin başka işverenler hesabına basın işlerinde çalışılan süreler de hesaba dahil edilecektir.

• Bir defa kıdem tazminatı alarak işten ayrılan işçinin, yeni işyerinde kıdem tazminatı alabilmesi için,

1. Basın İş Kanunu’na göre 6 ay çalışmış olması yeterlidir.
2. Ancak, Yargıtay Kararı’nda kanuna aykırı olarak en az 1 yıl olması gerektiğini kabul etmiştir.

• (9.HD, 06.11.2007 Tarih , 24108 /32633)

• Gazetecilerin meslek kıdemi, Basın Yayın Enformasyon Genel Müdürlüğü’nün kayıtları ile işverenin verdiği beyannamedeki bilgilerin işlendiği sicil kayıtlarına bakılarak hesap edilir.

• Eğer, gazeteci meslek kıdeminin daha önce başladığını iddia ediyorsa her türlü yazılı belge ile kanıtlayabilir.

• Ayrıca, İşverenin işe başlangıcının ilgili kurumlara bildirilmediği durumlarda, gazeteci yazılı veya yazısız delillerle ispat edebilir.

İşyerinin Devri Durumunda

• İşyerinin devri söz konusu olduğu durumlarda ise,

1. Basın İş Kanunu’nda, İşyerinin devri ile ilgili bir düzenleme bulunmamaktadır.
2. Bu nedenle, işyerinin devri söz konusu olduğu durumlarda, devralan işveren kıdem tazminatının tamamından sorumlu olacaktır.

Emeklilik Nedeniyle Fesih

• Gazetecinin emeklilik nedeniyle iş sözleşmesini feshetmesi durumunda,

1. Basın İş Kanunu’nda bu durumunda işçinin kıdem tazminatı alacağına dair bir düzenleme bulunmamaktadır.
2. Ancak, Yargıtay 2019 yılında verdiği bir karar ile emeklilik nedeniyle sözleşmeyi fesih eden gazetecinin tazminat alamayacağını hükmetmiştir.

• (9. HD. 09.04.2019 Tarih, 26107 / 8161 E.K )

Gazetecilerde Evlilik Nedeniyle Fesih ve Kıdem

• Gazeteci kadın, iş akdini evlilik nedeniyle feshetmesi durumunda,

1. Basın İş Kanunu’nda evlilik nedeniyle fesihte, gazetecinin kıdem tazminatı alacağına dair bir düzenleme bulunmamaktadır.
2. Bu sebeple iş akdini fesheden gazeteci kıdem tazminatı alamaz.
3. Ancak, işverenle yapılan bireysel iş sözleşmesinde evlilik nedeniyle kıdem tazminatı alabileceğine dair hüküm konulması durumunda tazminat alabilir.

Gazetecinin Ölümü Durumunda

• Basın İş Kanunu’nda Gazetecinin ölümü sonucunda,

1. İşçinin ölümü ile kıdem tazminatı yerine, işçinin eşi veya çocuklarına, bakmakla yükümlü olduğu yakınlarına,
2. Aylık ücretin 3 katından az olmamak üzere, ölüm tazminatı verilmektedir.
3. Ancak, önceden yapılacak bireysel bir iş sözleşmesi ile ölüm durumunda mirasçılara kıdem tazminatı verileceği kararlaştırılabilir.
4. Bu durumda mirasçılar kıdem tazminatı alacaktır.

Askerlik Durumunda Kıdem

• Gazetecinin askerliği durumunda kıdem tazminatı hususunda,

1. Basın İş Kanunu’nda askerlik nedeniyle fesihte kıdem alabileceğine dair bir hüküm bulunmamaktadır.
2. Ancak İşverenle yapılacak bireysel iş sözleşmesi ile askerlik nedeniyle tazminat alınabileceğine dair hüküm konulabilir.
3. Bu durumda gazeteci askerlik nedeniyle sözleşmeyi fesih ederse tazminat alabilir.

Gazetecinin İstifası ve Kıdem

• İş Kanunu Md. 17. ye göre Belirsiz süreli iş sözleşmesinin bildirimli olarak gazeteci tarafından feshi durumunda kıdem tazminatı alamamaktadır.

İşveren Tarafından Fesih

• Belirsiz süreli iş sözleşmesinin, geçerli nedene dayandırmadan işveren tarafından feshedilmesi durumunda gazeteci kıdem tazminatı almaya hak kazanır.

• Ancak, işveren iş akdini haklı nedene dayandırarak bildirimsiz olarak feshederse gazeteci kıdem tazminatı alamamaktadır.

Gazetecinin Haklı Nedenle Feshi

• Gazeteci, iş sözleşmesini haklı nedenle bildirimsiz olarak feshederse kıdem tazminatı alabilir.

Hastalık Nedeniyle Fesih

• Gazetecinin, işin yapılmasına engel teşkil eden ve 6 ayı aşan hastalığında, işveren sözleşmeyi feshederse gazeteci kıdem tazminatı almaktadır.

Gazetecilerde Kıdem Tazminatı Hesaplanması

Gazetecilerin kıdem tazminatı hesaplaması ile ilgili özel durumları sıralayacak olursak,

• Gazetecilerin, Kıdem, ihbar ve kötü niyet tazminatları çıplak brüt ücret üzerinden hesaplanmaktadır.

• Gazetecilerde, kıdem tazminatı tavanı uygulanmamaktadır.

• Ayrıca, Gazetecilerin 24 aylık kıdem tazminatlarında gelir vergisi kesintisi de yapılmaktadır.

Gazetecilerde Kıdem

Kıdem tazminatı hesabının ayrıntılarını diğer bir yazımızda bulabilirsiniz.