Kıdem Tazminatını kimler Alabilir?

• 8 Mart 2021
• 0
• 2382 Kez Okundu

Kıdem tazminatı, Yargıtay’a göre “Bir işverene ait işyerinde, belli bir süre çalışan işçinin, işini kaybetmesi halinde kendisine ödenecek olan yıpranma payı ve yeni bir iş edinilirken zorlanabileceği düşünülerek verilen katkı payıdır.”

Kıdem Tazminatının Koşulları

• Öncelikle, işçinin sözleşmesinin sona erdiği tarihte en az 1 yıl kıdemi olması gerekmektedir.

• Ancak, ancak işverenin kıdem tazminatı almasını önlemek için kıdem süresinin dolmasına az bir süre kala kasten işten çıkarılması ile,

1. İşveren dürüstlük kuralına aykırı bir davranış sergilemiş olur,
2. işçi, tazminatı ile birlikte kötü niyet tazminatına da hak kazanır.

• Bir yıllık süresin sonu,

1. Bildirimli fesihte, bildirim süresinin sona erdiği tarih,
2. Bildirimsiz fesihte, beyanın karşı tarafa ulaştığı tarih,
3. Peşin ödeme yoluyla fesihte, peşin ödeme tarihi,
4. Emeklilik, evlilik, askerlik nedeniyle fesihte işçinin fiili olarak işi bıraktığı tarih,
5. İşçinin ölümünde ölüm tarihidir.

• İş sözleşmesi, devamlı veya aralıklı olarak yeniden yapılması tazminat almasını engellemez.

• İşçinin aynı işverenin bir veya değişik işyerlerinde fiili çalışma süreleri birleştirilerek tazminat hesaplanır.

Emeklilik Durumunda Kıdem

• Emeklilik nedeniyle fesihte, işçinin kıdemi için esas alınacak tarih, işçinin fiili olarak çalışmayı bıraktığı tarih olmakla birlikte,

• Faiz başlangıç tarihi işçinin emeklilik için SGK’ ya başvurduğunu işverene bildirdiği tarihtir.

• İşçi bağlı bulunduğu kurum veya sandıktan, yaşlılık, mamullük veya emeklilik aylığı ya da toptan ödeme almak amacıyla ayrılırsa kıdem tazminatı alabilir.

• İşçi bağlı bulunduğu kuruma ya da sandığa yukarıdaki işlemler için başvurmalı ve bu yöndeki yazıyı işverene bildirmelidir.

• Öncelikle bilinmelidir ki, İşçinin kıdem tazminatı hakkı bağlı bulunduğu kurum veya sandıktan, işverene tahsis yapılabileceğine dair yazı geldiğinde doğar.

• Ancak, kıdem süresi fiili çalışmanın bitim tarihi dikkate alınarak hesaplanır.

• Daha önce de belirtildiği gibi, faiz işçinin SGK ya başvurduğunu bildirdiği tarihte başlar.

Ödünç Verilen İşçiler Açısından

• Ayrıca, bazı durumlarda işçi ödünç olarak başka bir işverenin iş yerinde çalışabilir.

• Bu durumda, bu sürelerde ödünç veren işverenin nezdindeki kıdemi devam etmektedir.

Kamu Kurumlarında

• İşçi, birden fazla farklı kamu kurumunda çalışmakla birlikte, emeklilik nedeniyle iş sözleşmesini feshederse,

• Önceki kamu kurumundaki sözleşmeleri de tazminathak edecek şekilde bitmiş ise çalıştığı son kamu kurumu tarafından tazminatı ödenir.

Mevsimlik İşçilerde

• Mevsimlik çalışan işçinin kıdemi çalıştığı süreler dikkate alınarak hesaplanır.

• İş mevsimi dışı süreler kıdem tazminatına dahil edilmez.

İşyerinin Devri Durumunda

• İş yerinin devri halinde, kıdem tazminatından eski ve yeni işverenlerin her ikisi de sorumludur.

• Ancak, eski işveren çalıştırdığı dönem için ve son verdiği ücret üzerinden tazminattan sorumlu olmaktadır.

• Yeni işverenin tazminatın tamamını ödemesi durumunda, eski işverene işçi çalıştırdığı dönem ve son ödediği ücret baz alınarak, tazminatı rücu edebilir.

• Rücu davası, Asliye Hukuk Mahkemesi’nde görülmektedir.

• Ayrıca, devrolan işyerlerinde, ihbar tazminatı ve yıllık izin ücretlerinin tamamından devralan işveren tek başına sorumludur.

• Devir tarihine kadar doğmuş olan,

1. Ücret,
2. Fazla çalışma ücreti,
3. Genel tatil ücreti,
4. .Hafta tatili ücreti,

• Devreden ve devralan işveren müteselsilen sorumludur.

• Devreden işverenin işçi alacaklarından sorumluluğu devir tarihinden itibaren 2 yıldır.

Kıdem Süresinin Hesaplanması

• Aşağıdaki durumlar kıdem tazminatı süresi hesabına dahil edilir.

1. Ücretli izinler,
2. Deneme süresi,
3. Dinlenmede geçen süreler.

• Aşağıdaki durumlar kıdem tazminatı süresi hesaplanırken dahil edilmez.

1. Grev ve kanuni lokavtta geçen süreler.
2. ücretsiz izin.
3. İhbar süresini 6 haftadan fazla aşan istirahat raporları,
4. Tutuklulukta ve hükümlülükte geçen süreler,
5. Çıraklık süresi.

• Ayrıca, bu hükümler emredici olmakla birlikte toplu iş sözleşmeleri ile aksi düzenlenemez.