Gekap Özet Uygulama Kılavuzu

• 18 Temmuz 2020
• 0
• 3053 Kez Okundu

Gekap T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nca atık ürünlerin geri dönüşümünün desteklenmesi için yürülüğe konulan bir uygulamadır.

Yazımızda Gekap beyannamesi ile ilgili bilinmesi gerekenleri özetle sunacağız.

Gekap Hangi Ürün Gruplarını Kapsıyor?

Plastik Poşet, Ambalaj, Lastik, Akü, Pil, Madeni Yağ, Bitkisel Yağ, Elektrikli ve Elektronik Eşya, İlaç gibi atık ürünleri kapsamaktadır.

Beyannamesi verecek Mükellef Grupları

Poşet ve diğer Gekap’a tabi ürünleri beyan edecek mükellefler aşağıdaki listede yer almaktadır.

• Poşet satıcıları,

• Faaliyet türü ne olursa olsun uzaktan (internet üzerimden satış) satışlar da dahil olmak üzere, istisnasız tüm satış noktalarında yapılan taşıma amaçlı poşet satıcıları.

• Ürünleri Piyasaya sürenler . ( Bir ürün,eşya,malzemeyi tedarik ederek veya üreterek kendi adı/ticari markasını kullanarak piyasaya arzını sağlayan gerçek/tüzel kişilerdir.)

• İthalatçılar. (Bir ürün,eşya,malzemeyi kendi nam ve hesabına millileştirerek serbest dolaşıma sokulmak sureti ile ithal eden gerçek/tüzel kişilerdir.)

• Tedarikçiler. (Bir ürün,eşya,malzemeyi başkası adına temin eden/üreten gerçek/tüzel kişilerdir.)

• Satış Noktaları. (ambalajsız ürünlerin ambalajlanarak piyasaya arz edilmesini sağlayan veya ambalajlama işlemini yapan gerçek ve tüzel kişilerdir.)

Gekap Beyanname Dönemleri ve Ödeme Süreleri

• 2020 Yılı için (1.2.3.4.5.6. Aylar) ait beyanname 31/07/2020 Tarihine kadar (31/07/2020 tarihinin ve takip eden günlerin resmi tatile denk gelmesi nedeniyle 04/08/2020 gününe kadar) verilecektir.

• 2020 Yılı için (7.8.9.10.11.12. Aylar) ait beyanname 31/01/2021 Tarihine kadar Verilecektir.

• 2021 Yılı için ise 3 er aylık Dönemler itibariyle oluşturulmuş ve dönemi takip eden ayın son gününe kadar beyanname verilecektir.

• Dönemler gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri için aynıdır.

• Beyan ve ödeme günleri aynıdır.

GEKAP Kapsamındaki Ürün Grupları

• Aşağıda Geri Kazanım payında yer alan ürünler yer almaktadır. Örnek uygulamalar ve mevzuatı daha ayrıntılı incelemek için aşağıdaki bağlantıyı ziyaret ediniz.

https://webdosya.csb.gov.tr/db/cygm/icerikler/gekapusulesas-20200210184744.pdf

Plastik Poşet

Aşağıdaki ürünlerin satışını yapan mükellefler, ürünlerini plastik poşet ile teslim etmeleri durumunda bu poşetlerden Kdv Dahil 25 Kuruş ücret almak zorundadır.

• Gıda malzemeleri, yiyecek- içecek ve temizlik malzemeleri satanlar,
• Tekstil, giyim, ayakkabı gibi ürün satanlar,
• Oyuncak satanlar,
• Elektronik cihaz satanlar,
• Nalburiye malzemesi satanlar,
• Unlu mamul satanlar,
• Yukarıdakilere benzer ürün satanlar, poşetlerden alınan ücretten 18 Kuruşu beyanname ile beyan edilerek ödemekle yükümlüdürler.

Aşağıdaki listede bulunan poşetler, bu beyanname kapsamına dahil edilmemiştir.

• Ekmek, sebze, meyve, peynir, zeytin, hayvansal gıda gibi açık satılan gıdaların hijyenini sağlamak için kullanılan, çift kat kalınlığı 15 mikron ve altında olan, 500×350 mm (körük kalınlığı ve sap uzunluğu dahil) ebadından küçük saplı/sapsız poşetler,

• Plastik içeren malzemelerden, dokumak veya dokumasız metotlarla üretilen, tekstil ürünü çok kullanımlık poşetler,

• Canlı sucul hayvan satışında kullanılan sapsız poşetler,

• Yumrulu ve/veya benzer tohumlu bitkilerin satışında kullanılan sapsız poşetler,

• Sadece hizmet verilen fakat ürün satışı gerçekleştirmeyen yerlerde kullanıcıya veya tüketiciye verilen poşetler, (kuru temizleme, lostra ve benzeri),

• Kargo poşetleri,

• Gümrüksüz mağazadan alman ürünler için ilgili mevzuatı gereği kullanılması zorunlu olan özel poşetler,

• Eczanelerde sadece ilaç satışında kullanılan, çift kat kalınlığı 15 mikron ve altında olan, 200×350 mm (körük kalınlığı ve sap uzunluğu dahil) ebadından küçük saplı/sapsız poşetler, kapsam dışında tutulmuştur.

Ambalaj

• Plastik Ambalaj: Sadece plastik malzemeden yapılmış ambalajlar Örnek: Plastik kaplar, kutular

• Cam Ambalaj: Sadece cam malzemeden yapılmış ambalajlar Örnek: Cam kavanozlar

• Kağıt-Karton Ambalaj: Sadece kağıt-karton malzemeden yapılmış ambalajlar Örnek: Karton kutu ve koliler

• Metal Ambalaj: Sadece metal malzemeden yapılmış ambalajlar Örnek: Teneke, metal ve alüminyum kutular

• Ahşap Ambalaj: Sadece ahşap malzemeden yapılmış ambalajlar Örnek: Ahşap kasalar, ahşap paletler

• Kompozit Ambalaj: Farklı malzemelerin (kâğıt-plastik-metal-cam gibi) birlikte kullanılması ile yapılmış ve bu malzemelerin elle birbirinden ayrılmasının mümkün olmadığı ambalajlar.

• Pastane ve benzeri işletmeler, müşteriye sunulmak üzere boş olarak alınan tek kullanımlık karton ve plastik ürünler için piyasaya sunan konumunda olup geri kazanım payı ödemekle yükümlüdür.

Pil ve Aküler

• Pil: Kimyasal reaksiyon sonucu oluşan kimyasal enerjiden elektrik enerjisi üreten kaynaklardır.(Bataryalar dahil)

• Akü: Endüstride ve araçlarda otomatik marş, aydınlatma veya ateşleme gücü için kullanılan elektrik enerjisi üreten kaynaklardır.

• Pil ve aküler araçların orijinal parçası olarak kullanılmak üzere yetkili ithalatçı olarak piyasaya arz edilmesi halinde bu pil ve akülerden geri kazanım katılım payı beyan edilir, ancak katılım payı tahsil edilmez.

Madeni yağ

• Hareketli ve temas halinde olan iki yüzey arasındaki sürtünme ve aşınmayı azaltma veya soğutma özelliğine sahip mamul haline getirilen doğal veya yapay maddelerdir.

• Yağlar, Çevre Kanununun ek-1 sayılı listesinde yer alan ürünlerin (ambalajlar hariç) üretiminde hammadde olarak kullanılması durumunda hammadde olarak tedarik edilen bu ürünlerin ithalatçıları ve üreticileri tarafından beyan edilir, ancak hammadde olarak kullanılan bu ürünlerden geri kazanım katılım payı tahsil edilmez.

• Denizcilik ve havacılık amaçlı ihrakiye (Ülkenin karasuları ve/veya karasuları bitişiğinde deniz vasıtalarına veya hava meydanlarında yerli ve yabancı uçaklara vergili veya vergisiz sağlanan akaryakıtı ve madeni yağı) olarak kullanılan madeni yağlar Geri Kazanım Katılım Payına İlişkin Yönetmelik kapsamı dışındadır.

• Madeni yağların piyasaya arz edilecek araçlarda orijinal eşya/parça olarak kullanılması şartıyla piyasaya sürenler tarafından beyan edilir, ancak bu ürünlerden geri kazanım katılım payı tahsil edilmez.

• Orijinal eşya/parça tanımına uymasına rağmen piyasaya arz edilen madeni yağlar için geri kazanım katılım payı beyanı yapılır ve geri kazanım katılım payı ödenir. (örneğin, otomobil üreten bir firmanın bayilerinde satılan ya da kullanılan ilk dolum yağı dışındaki yağlar)

İlaç

• Beşeri ilaçlar, veteriner ilaçları ve zirai ilaçların piyasaya sürenlerden, geri kazanım katılım payı tahsil edilir.

• Geri Kazanım Katılım Payına İlişkin Yönetmelik kapsamında tanımlanan ilaçların birincil ambalajları (cam şişe, metal kapak, karton kutu, plastik, film, etiket ve karton kutu içindeki ölçek kaşığı/kabı, prospektüsü) ile bir bütün olarak değerlendirilir ve birincil ambalajları için ayrıca geri kazanım katılım payı tahsil edilmez.

• İlaç ithalatçıları ithal ettiği ilaçlar için geri kazanım katılım payından sorumludur.

• İlaçların birincil ambalajları haricindeki diğer ambalajları (ikincil ambalaj/grup ambalajı, üçüncül ambalaj/nakliye ambalajı/dış ambalaj vb.) için geri kazanım katılım payı için ayrı ayrı hesaplanarak beyan edilir ve ödenir.

Elektrikli ve Elektronik Eşya

• 2872 sayılı Çevre Kanununun ek-1 sayılı listesinde (link aşağıdadır.) yer alan elektrikli ve elektronik eşya kategorisinde yer alan ürünleri piyasaya arz edenlerden Geri kazanım payı alınmaktadır.

https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=2872&MevzuatTur=1&MevzuatTertip=5

• Büyük ölçekli sabit endüstriyel aletler, Geri Kazanım Katılım Payına İlişkin Yönetmelik kapsamındaki “elektrikli ve elektronik eşya” olarak değerlendirilmez.

Bitkisel Yağlar

• Bitkisel kökenli ve kullanım amacına uygun olarak piyasaya arz edilen yağlardır.

• Aşağıdaki ürünleri kendi adı ve/veya ticari markasıyla piyasaya arz eden gerçek/tüzel kişiler piyasaya süren olarak geri kazanım katılım payından sorumludur.

Lastik

• Yolcu ve yük nakil araçları ile iş makinaları dâhil olmak üzere tüm araçların kullandığı, (kaplama yapılarak yeniden piyasaya sürülenler ve dolgu lastikler de dahil) ürünleri piyasaya kendi adı veya ticari markasıyla piyasaya sürenler geri kazanım payından sorumludurlar.

• Orijinal parça kapsamında kullanmak üzere temin edilen lastikler için geri kazanını katılım payı beyanı yapılır, ancak geri kazanım katılım payı ödenmez.

Gekap Sık Sorulan Sorular

• Gekap beyannamesi verilebilmesi için mevcut BDP programının güncellenmesi ve POŞET kodlu beyanname doldurulması gerekmektedir.

• Beyanname E-Beyan üzerinden gönderilmektedir.

• Hesaplanacak Geri Kazanım payı gider niteliğindedir.

• Beyannamenin içeriğine konu iade alınan ürünler, plastik poşetler için oluşan geri kazanım katılım payı hariç olmak üzere, beyan edecekleri toplam geri kazanım katılım payından mahsup edebilirler.

• İade tutarı dönemin Geri kazanım payından fazla olduğu durumlarda sonraki dönemde iade tutarların mahsup işlemi yapılabilir.

• Beyanname vermekle yükümlü iş yerleri beyana konu herhangi bir işlem olmasa dahi “Beyan edilecek geri kazanım katılım payı bulunmamaktadır” kutucuğu işaretlenerek boş beyanname vermek zorundadır.

• GEKAP Beyannamesinin süresi içinde beyan edilmesine rağmen vadesinde ödenmemesi halinde, vergi dairesince vade tarihinden itibaren gecikme zammı uygulanacaktır.

• Vergi Dairesi Beyanname bilgilerini ilgili bakanlıkça paylaşmaktadır.

• Geri Kazanım payının beyan edilmediğinin veya eksik beyan edildiğinin tespiti halinde, eksik kalan tutarlar için bakanlık tarafından 1 ay içinde tutarların ödenmesini bildiren bir yazı gönderilir. Ayrıca beyan edilmesi gereken vadeden itibaren gecikme zammı oranında faizi uygulanır.

• Süresinden sonra verilen beyannameler için beyan edilmesi gereken vadeden itibaren gecikme zammı oranında faizi uygulanır.

• Elektronik ortamda düzeltme beyannamesi verilebilir. Düzeltme beyanına konu ay için bildirim yapılırken, diğer dönemlere ait bilgilerin de beyannamede yer alması gerekmektedir.

• Geri Kazanım Katılım Payı tutarını azaltıcı mahiyetteki düzeltme beyannamesi verilmesi hâlinde bu beyannamelere ilişkin Çevre ve Şehircilik Bakanlığının ilgili il müdürlüklerinden görüş istenilecek ve alınan cevaba göre gerekli düzeltme işlemleri yapılacaktır.

• Çevre ve Şehircilik Bakanlığı görevlileri yapılacak denetimler sonucunda Geri Kazanım Katılım Payı Beyannamesine ilişkin bazı fiiller idari para cezası ile cezalandırılabilir.

• Eksik beyanda bulunduğu tespit edilenlere katılım payı tutarının %20 fazlası ya da 2020 yılı için 22.109.-TL idari para cezası uygulabilir.

• Yanlış ve yanıltıcı belge düzenleyenler ve kullananlar hakkında ayrıca 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun belgede sahtecilik suçuna ilişkin hükümleri uygulanmak üzere Cumhuriyet Savcılıklarına suç duyurusunda bulunacaktır.

• Tahsil Edilen poşet bedellerine fatura düzenlenmelidir.

• Poşet Bedelleri%18 KDV ye tabidir. (KDV Dahil 25 Kuruş).

• Poşet alışları, 153. Ticari mallar , satışları ise 600. Yurtiçi Satışlar hesaplarına açılacak ayrı alt hesaplarda kdv ayrılarak izlenmelidir.

• Poşet dışındaki ambalaj, lastik, akümülatör, pil, madeni yağ, bitkisel yağ, elektrikli ve elektronik eşya, ilaç için ayrılacak paylara fatura düzenelenmez ve kdv hesaplanmaz.

• Poşet satışı dışındaki ürünler için ayrılacak GEKAP katkı payı, 760.Pazarlama Satış Dağıtım Giderleri hesabına açılacak ayrı bir alt hesabın borcunda izlenecektir. Karşılığında ise 360. Ödenecek vergi ve fonları hesabında açılacak ayrı bir alt hesap alacaklacaktır.

• Geri kazanım katılım payından piyasaya süren sorumludur. Sonraki aşamalardaki (Toptan / Perakende) satışlar geri kazanım katılım payına tabi değildir.

• Fason üretim yapan firmaların ürettikleri mallardan doğacak katkı payından, ürünleri piyasaya sürecek olan ana firma sorumludur.

• İthalatı yapan gerçek veya tüzel kişiler Geri kazanım payından sorumludur. Geri kazanım katılım payına ilişkin beyan ve ödemeler ithalatın gerçekleştiği işlem tarihi üzerinden yapılır. İthalat sonrası işlemlerde beyan yükümlülüğü doğmaz.

• İhraç olunan ürünlerin paketlenmesi, kolilenmesi, diğer malzeme ile ambalajlanması ve paletlenmesi GEKAP kapsamı dışındadır

Gekap Güncelleme 23.07.2020

• 23.07.2020 tarihinde Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nca yayınlanan değişiklikler ektedir.