Borsanın Özellikleri

• 1 Ağustos 2021
• 0
• 2770 Kez Okundu

Borsanın özellikleri, borsanın tanımı, kuruluş şartları ve Sermaye Piyasası mevzuatındaki borsaların hukuki mahiyetini bu günkü yazımızda sizlerle paylaşacağız.

Kısaltma: SP (Sermaye Piyasası)

Borsayı en basit haliyle; belirli bir kıymet veya kıymetlerin alım-satımının yapılması ve fiyatının belirlenmesi amacıyla kurulan sistemler veya pazar yerleri olarak tanımlayabiliriz.

Yazımızda, Sermaye Piyasası kapsamında faaliyet gösteren borsaların özelliklerinden bahsedeceğiz.

Sermaye Piyasası mevzuatı açısından baktığımızda ise borsaları;

Sermaye Piyasası içerisinde yer alan araç ve kıymetlerin, SP Kanunu ve ilgili düzenlemeler çerçevesinde alınıp satıldığı ve fiyatının belirlendiği sistemler olarak tanımlayabiliriz.

Borsalar, bünyesinde bulunan kıymet ve araçları; güvenilir, şeffaf, etkin, istikrarlı, adil ve rekabetçi bir biçimde serbest piyasa koşullarında el değişimi yapılmasını sağlamayı amaçlar.

Borsaların özelliklerine geçmeden önce, borsaların ülke ekonomileri için önemine de değinecek olursak;

• Ülke ekonomileri açısından bir itibar unsuru olması,

• Fon ihtiyacı olan firmalar ile ellerinde fon fazlası olan tasarruf sahiplerini, bir araya getirerek, reel sektöre katkıda bulunması,

• Tasarruf sahiplerinin gelir elde etmesini sağlaması,

• Piyasa risklerinin, borsa aktörleri tarafından paylaşılmasını sağlaması; borsaların ülkeler için ne denli önemli olduğunu ifade etmektedir.

Öncelikle Sermaye Piyasasına tabi borsalarda işlem gören kıymetler veya enstrümanlar hangileridir inceleyelim.

S.P. Kapsamındaki Borsalarda İşlem Gören Kıymetler Nelerdir?

• Sermaye Piyasası Araçları,

• Kambiyo Ürünleri,

• Kıymetli Madenler,

• Kıymetli Taşlar,

• Kurulca Uygun Görülen Diğer Sözleşme, Belge ve Kıymetler,

S.P. Kapsamındaki Borsanın Özellikleri

• Anonim şirket şeklinde kurulurlar,

• Özel Hukuk Tüzel kişisi olarak kurulurlar.

• Kurulun uygunluk görüşü üzerine Cumhurbaşkanı tarafından verilen izin ile kurulurlar.

• Kuruluş izinlerini alan borsalar, SP. Kurulundan izin alarak faaliyetlerine başlarlar.

• Bünyesinde işlem gören kıymetlerin serbest piyasa şartları altına kolay ve güvenli bir şekilde el değiştirmesini sağlar.

• Serbest piyasada oluşan fiyatları ilan eder.

• Kıymetlerin ve s.p. araçların alım satım emirlerinin güvenli bir şekilde gerçekleşmesine olanak tanır.

• Borsa bünyesinde bulunan s.p araçlarının, borsa kotuna alınması veya kottan çıkarılmasını gerektiren durumları takip eder.

• Borsa kotuna giriş ve çıkışların bildirimini S.P kuruluna yapar ve Kamuyu aydınlatma bilgilerini sunar.

• Ayrıca, borsa bünyesinde çalışacak personel kadrolarını, bütçelemeyi kendi esas sözleşmesine göre belirler.

S.P. Kapsamındaki Borsaların Kuruluş Şartları

• Anonim Şirket şeklinde kurulurlar.

• Payların tamamı nama yazılı olarak çıkartılır.

• Payların tamamı nakit karşılığında çıkartılır.

• Sermayesi Kurul’ca belirlenenden az olamaz.

• Kurucu ve ortaklar, Kanun ve ilgili düzenlemelerde yer alan hükümlere ve şartlara uygun olmalıdır.