108 Diğer Hazır Değerler
108 Diğer Hazır Değerler Hesabı İşleyişi
108 Diğer hazır değerler hesabı; Kasa, Bankalar, Alınan Çekler, Verilen Çekler gibi hazır değerler hesap grubu hesaplarına dahil edilemeyen değerlerin izlendiği hesaptır. Dönen Varlıklar Hesap Sınıfının (1) Hazır Değerler Hesap Grubunda (10) yer alır.
- Hesabı içerisinde aşağıdaki hareketler izlenmektedir.
- Tahvil, Hisselere ait Faiz ya da Kar payı Kuponları (Tahvil kuponu, kupon ödemeli olarak ihraç edilmiş tahvillerin, vadeleri gelmeden, belirli dönemlerde faiz tahsilatı yapılabilmesini sağlayan tahvil eklentileridir.)
Yoldaki paralar (Kasadan çekilen veya kasaya yatırılmak üzere taşınan henüz teslimi yapılmamış olan nakitlerdir.)
Posta Havaleleri / Çekleri,
Damga Pulları,
Kredi Kartı Slipleri,
Bu hesapta izlenen türdeki hareketlerde bir artış hesabın borç tarafına yazılırken, azalışlar alacak tarafına yazılmaktadır.
108 Diğer Hazır Değerler hesabı Borç Tarafına Yazılan işlemler
Diğer Hazır Değerler hesabının borç tarafına yazılan işlemler, hazır heğerler hesabı bakiyesini arttırmaktadır.
- Kredi kartı ile tahsil edilen alacaklar,
- İşletmenin almış olduğu menkul kıymete ait faiz ya da kar payı kuponu sahibi olması,
- İşletmenin bir alacağına veya borcuna karşılık meblağı posta havalesi / posta çeki ile göndermesi,
- Damga pulu alınması.
108 Diğer Hazır Değerler Alacak Tarafına Yazılan işlemler
Diğer Hazır Değerler hesabının alacak tarafına yazılan işlemler, hazır heğerler hesabı bakiyesini azaltmaktadır.
- Kredi kartı ile yapılan tahsilatların bankadan tahsil edilmesi,
- Menkul kıymet kuponlarının tahsil edilmesi,
- Gelen Posta Havalesinin / posta çekinin tahsil edilmesi,
- Damga pulunun kullanılarak envanterden çıkarılması.
108 Diğer Hazır Değerler Hesabı Örnek Sorular
108 Diğer Hazır Değerler, hesabında yapılabilecek örnek muhasebe kayıtlarını aşağıdaki sorular üzerinden inceleyebilirsiniz.
Pos ile Tahsilat Yapılması
A işletmesi 18.000 TL KDV hariç inşaat malzemesi satışı yapmıştır. Karşılığında, 13.240 TL banka yoluyla, 8.000 TL pos ile tahsilat yapmıştır. (KDV : %18)
|
| B | A |
108. Diğer Hazır Değerler | 8.000 | ||
102. Bankalar | 13.240 | ||
| 600.Yurtiçi Satışlar | 18.000 | |
391.Hesaplanan KDV | 3.240 |
A işletmesi pos ile yapmış olduğu satışlardan kaynaklı sliplerinde yer alan tutar 108 hesabında artışa neden olacağı için bu hesabın borç tarafına yazılmıştır.
Bankadan hesabına gelen 13.240 tl banka bakiyesini arttırdığı için 102 bankalar hesabının borç tarafına yazılmıştır.
Satış tutarı olan 18.000 TL, satışlarda bir artışa neden olacağından, ayrıca 600.YİS bir “6. Gelir Tablosu” hesabı olduğundan, gelir hesapları da alacak tarafından artış gösterdiğinden dolayı için 600. ün alacak tarafına yazılmıştır.
Öte yandan, satış sonucunda hesaplanan KDV de, “3 Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar” sınıfında olduğu için 3.240 TL 391. Hes KDV hesabının alacak tarafına kaydedilmiştir.
Pos ile Yapılan Tahsilatların Bankadan Tahsil Edilmesi
A işletmesinin, mal satışı sonucu pos ile tahsil etmiş olduğu 75.000 TL, 1.100 TL pos komisyonu da kesilerek A. Bankası vadesiz hesabına yatmıştır.
B | A | ||
102.Bankalar 102.001. A Bankası Vadesiz Hesap | 73.900 | ||
760.Pazarlama ve Satış Giderleri | 1.100 | ||
108. Diğer Hazır Değerler | 75.000 | ||
|
|
Pos komisyonu kesildikten sonra kalan 73.900 TL doğrudan banka hesabına yatmış olduğu için, ve banaka bakiyesini arttırmış olduğu için 102. hesabının borcuna yazılmıştır.
Pos komisyonları, işletmenin satış yapmak ya da satış kolaylığı sağlamak için ödemiş olduğu bir gider olduğu için 760. Pazarlama Satış ve Dağıtım Giderleri hesabının borç tarafına kaydedilir.
Ayrıca, 760 ” 7.Maliyet Hesapları” hesap sınıfında yer aldığı için borç tarafından artmaktadır.
Menkul Kıymete Kupon Tahakkuk Etmesi
A işletmesi 01.02.2022 tarihinde, banka yoluyla, 10 adedi 1.000 TL nominal değerli Kuponlu Devlet Tahvili almıştır. 01.05.2022 tarihinde 300 TL lik faiz kuponu tahakkuk etmiştir.
B | A | ||
112. Kamu Kesimi Tahvil, Senet Ve Bonoları | 10.000 | ||
102.Bankalar | 10.000 |
İşletme 01.02.2022 tarihinde 10*100 = 10.000 TL lik Devlet tahvili almıştır. 112. Hesabı, “11 Menkul Kıymetler” hesap grubundaki aktif karekterli bir hesap olduğu için, menkul kıymet artışları hesap bakiyesinin borç tarafına yazılmaktadır.
B | A | ||
108. Diğer Hazır Değerler | 300 | ||
642. Faiz Gelirleri | 300 |
Faiz ya da kar payı tahakkuk eden menkul kıymet kuponları 108 hesabında izlendiği için, 300 TL lik tahakkuk bu hesabın borç tarafına yazılmaktadır.
Öte yandan, işletme bir faiz geliri elde ettiği için 642. Faiz Gelirleri hesabında bir artışa neden olacak ve alacak tarafına yazılacaktır.
Menkul Kıymet Kuponunun Tahsil Edilmesi
A işletmesi elinde bulunan 300 TL lik tahvil kuponunu 02.05.2022 tarihinde bankadan tahsil etmiştir.
B | A | ||
102.Bankalar | 300 | ||
108. Diğer Hazır Değerler | 300 |
İşletmenin elinde bulundurduğu faiz kuponlarının bankadan tahsil edilmesi bankada bir artışa neden olacağında 102 hesabının borç tarafına kaydedilmiştir.
Ayrıca, bu hareket diğer hazır değerler bakiyesini de düşüreceği için 108 hesabının alacak tarafına kayıt yapılmıştır.
İşletmeye Posta Havalesi ile ödeme Yapılması
A işletmesine, satmış olduğu mallara karşılık alıcılarından 5.000 TL lik posta havalesi gönderilmiştir.
B | A | ||
108. Diğer Hazır Değerler | 5.000 | ||
120. Alıcılar | 5.000 |
Posta Havalesinin Tahsili
İşletmeye gelen 5.000 Tl lik posta Havalesi/Çeki Posta İdaresinden tahsil edilip kasaya yatırılmıştır.
B | A | ||
100.Kasa | 5.000 | ||
108.Diğer Hazır Değerler | 5.000 |
Damga Pulu Alınması
A İşletmesi resmi yazışmalarda kullanmak üzere 5.000 TL lik damga pulunu nakten almıştır.
B | A | ||
108. Diğer Hazır Değerler | 5.000 | ||
100.Kasa | 5.000 |
Alınan damga pulları 108 hesabında bir artışa yıl açacağı için borç tarafına kayıt yapılmıştır.
Damga Pullarının Kullanılması
A işletmesi dava dosyalarında kullanmak üzere 1.000 TL lik damga pulu harcamış ve harcanan pulların giderleştirilmesine karar verilmiştir.
B | A | ||
770. Genel Yönetim Giderleri | 1.000 | ||
108.Diğer Hazır Değerler | 1.000 |
Harcanan pullar diğer hazır değerlerde bir azalışa neden olacağı için 1.000 TL harcanan pul alacak tarafına kayıt yapılmıştır.
Diğer taraftan, bu pul sarfiyatı işletme için bir yönetim gideri mahiyetinde olacağı için 770. hesabının borç tarafına yazılmıştır.
