133 Bağlı Ortaklıklardan Alacaklar
133 bağlı ortaklıklardan alacaklar hesabı, İşletmenin esas faaliyetini ilgilendiren mali özellikteki işlemleri dışında sebeplerle ortaya çıkan, bağlı ortaklıklarından alacaklı olduğu senetli veya senetsiz alacak tutarlarının kaydedildiği hesaptır.
Bağlı ortak; işletmenin %50 – %100 arasında hissesine sahip olan işletmeleri kapsamaktadır.
Özetle, 133 hesap kodunda, kayıtlarını yaptığımız işletmenin, %50 – %100 hissesine sahip olduğu başka bir işletmeden olan alacakları kaydedilmektedir.
VUK uyarınca bu alacaklar kayıtlı değer ( mukayyet değer ) ile değerlenmektedir.
133 Bağlı Ortaklıklardan Alacaklar Hesabı İşleyişi
- İşletmenin esas faaliyet konusu dışında bir sebeple bağlı ortaklıklarından olan senetli veya senetsiz alacağı oluşması durumunda hesabın borç kısmına, alacağın nakden veya hesaben tahsili durumunda da hesabın alacak kısmına kaydedilerek kapatılmaktadır.
- Borçlu çalışan ve borç kalanı veren bir hesaptır.
133 Bağlı Ortaklıklardan Alacaklar Hesabı Borç Tarafına Yazılan İşlemler
- İşletmenin bağlı ortaklığından esas faaliyet konusu mali özellikteki işlemleri dışında senetli veya senetsiz alacaklanması durumunda.
- Bağlı ortaklardan olan alacaklara faiz tahakkuk ettirilmesi durumunda hesabın borç tarafına kayıt yapılır.
133 Bağlı Ortaklıklardan Alacaklar Hesabı Alacak Tarafına Yazılan İşlemler
- İşletmenin bağlı ortaklığından olan alacağını nakden veya hesaben tahsil etmesi durumunda hesabın alacak tarafına kayıt yapılır.
133 Bağlı Ortaklıklardan Alacaklar Hesabı Örnek Uygulamalar
Bağlı ortaklıklardan Alacaklar Hesabı içerisinde yapılabilecek muhasebe kayıtları ile ilgili örnekleri aşağıdaki sorular üzerinden inceleyebilirsiniz.
Bağlı Ortaklara Borç Verilmesi Muhasebe Kaydı
A işletmesi, bağlı ortağı olan B işletmesine finansman ihtiyacı oluşması neticesinde 65.000 TL banka aracılığı ile borç vermiştir.
B | A | ||
133.Bağlı Ort. Alacaklar | 65.000 | ||
102.Bankalar | 65.000 |
- Yukarıdaki yevmiye kaydına göre, işletme finansman ihtiyacı gereği bağlı ortaklığına borç vermesi durumunda, işletmenin bağlı ortaklıklarından alacağı artmış bulunmakta ve hesap bu tutar kadar borçlandırılmaktadır.
- Karşılığında da ödeme banka hesabından gerçekleştiği için işletmenin banka hesabında bir azalış gerçekleşmekte olup “102 Bankalar” hesabı alacaklandırılmıştır.
Bağlı Ortaklıklardan Alacaklara Faiz Tahakkuku Muhasebe Kaydı
A işletmesi, ay sonunda bağlı ortağına vermiş olduğu borç üzerinden 1.000 TL faiz tahakkuk ettirmiştir.
B | A | ||
133.Bağlı Ort. Alacaklar | 1.000 | ||
642.Faiz Gelirleri | 1.000 |
İşletme, bağlı ortaklığına vermiş olduğu borç üzerinden faiz tahakkuk ettirmesi durumunda bağlı ortaklıklardan alacaklar artmış olup “133” Hesabı” borçlandırılmıştır.
Karşılığında da tahakkuk ettirilen faiz işletme için gelir niteliği taşıdığından bir gelir hesabı olan “642 Faiz Gelirleri” hesabı alacaklandırılmıştır.
Bağlı Ortaklardan Alacakların Tahsil Edilmesi Muhasebe Kaydı
A işletmesi bağlı ortaklığı bulunan B Firmasından olan 30.000 TL lik alacağı nakden tahsil etmiştir.
B | A | ||
100.Kasa | 30.000 | ||
133.Bağlı Ort. Alacaklar | 30.000 |
- A işletmesi bağlı ortalığı bulunan B işletmesinden, alacağın bir kısmını nakden tahsil ettiği için kasa hesabında artış gerçekleşmiş olup “100 Kasa” hesabı borçlandırılmıştır.
- Karşılığında da bağlı ortaklıklardan alacak bir miktar azaldığı için “133” hesabı bu tutar kadar alacaklandırılarak kapatılmıştır.
