151 Yarı Mamüller Hesabı
151 Yarı Mamüller Hesabı, henüz tamamlanmamış mamullerin izlendiği hesaptır.
Yarı mamuller, nitelik olarak, üretimle ile ilgili olan direkt ilk madde ve malzeme, direkt işçilik ve genel üretim giderlerinden belli oranlarda pay almış üretim aşamasındaki mamullerdir.
151 Yarı Mamüller Hesabı İşleyişi
- Üretim süreci sırasında oluşan direkt ilk madde ve malzeme giderleri, direkt işçilik giderleri ve genel üretim giderleri tutarları toplamı üretim süreci sonunda yarı mamuller – üretim hesabı borcuna karşılığında da direkt ilk madde ve malzeme giderleri yansıtma, direkt işçilik giderleri yansıtma ve genel üretim giderleri yansıtma hesapları hesabın alacağına kaydedilmektedir.
- Üretimi tamamlanmış olan mamuller 152 Mamuller hesabı borcuna, 151 Yarı mamuller – Üretim hesabı alacağına kaydedilir.
- Üretim sonunda oluşan artık hurda gibi maddelerde 157 Diğer stoklar hesabı borcuna, 151 Yarı mamuller – Üretim hesabı alacağına kaydedilir.
- Maliyet değeri değerlenen Yarı mamuller borçlu çalışmakta yani borç kalanı vermektedir. Üretim sonucunda oluşan hesaptaki borç kalanı toplamı henüz üretimi tamamlanmamış olan mamulleri vermektedir.
Yarı Mamul Hesabı Borç Tarafına Kaydedilecek İşlemler
- Üretimi henüz tamamlanmamış mamullerin üretim sırasında oluşan direkt ilk madde ve malzeme giderleri, direkt işçilik giderleri ve genel üretim giderleri toplam tutarları.
Yarı Mamul Hesabı Alacak Tarafına Kaydedilecek İşlemler
- Mamulün üretiminin tamamlanması durumunda.
- Üretim sırasında hurda, atık maddelerin oluşması durumunda.
151 Yarı Mamüller Hesabı Örnek Uygulamalar
A işletmesi 2.000 adet X mamulünün üretimi ile ilgili 8.000 TL Direkt ilk madde ve malzeme gideri, 3.500 TL Direkt işçilik gideri ve 2.500 TL Genel Üretim gideri yapmıştır. Dönem sonunda 800 adet mamul tamamlanmıştır.
B | A | ||
151 Yarı Mamul Hesabı | 14.000 | ||
| 711 Direkt İlk Madde Ve Malzeme Gideri Yansıtma Hesabı |
| 8.000 |
721 Direkt İşçilik Gideri Yansıtma Hesabı | 3.500 | ||
731 Genel Üretim Gideri Yansıtma Hesabı | 2.500 |
- İşletme X malı üretimi sürecinde oluşan maliyetlerin toplamını yarı mamuller üretim hesabına yüklemiş ve bu hesap borçlandırılmıştır, karşılığında da gider hesaplarının yansıtmaları alacaklandırılmıştır.
- Maliyetler yarı mamuller hesabına, yansıtma hesapları aracılığıyla yüklenmiştir.
- Daha sonra 2.000 adetlik mamulden 800 adedi tamamlanmış olup bu tamamlanan kısım da “152 Mamuller Hesabında” izlenmiştir.
- Üretim esnasında toplam 14.000 TL lik üretim gideri oluşmuş, ancak bir kısım mamul tamamlanmıştır.
Tamamlanan kısmın maliyeti ise şu şekilde hesaplanır:
Mamul Üretim Birim Maliyeti = Yarı Mamuller / Üretimi Planlanan Toplam Mal Adedi
= 14.000 TL / 2.000 adet
= 7 TL
Tamamlanan Mamul Maliyeti = Tamamlanan adet * Mamul Üretim Birim maliyet
= 800 adet * 7 TL
= 5.600 TL
B | A | ||
152. Mamuller Hesabı | 5.600 | ||
151 Yarı Mamul Hesabı | 5.600 |
- Yarı mamullerin tamamlanan kısmı, mamulleri arttıracağından dolayı “152 Mamuller Hesabı” borçlandırılmıştır,
- Karşılığında da 151 yarı mamuller – üretim hesabı alacaklandırılmıştır.
- Üretimi henüz tamamlanmamış olan 1.200 adet (2.000 – 800) lik mal da yarı mamul olarak kalmıştır.
