126 Verilen Depozito ve Teminatlar Hesabı
126 Verilen depozito ve teminatlar hesabı, işletmenin üçüncü kişilere karşı bir işin yapılması veya talep edilen bir hizmet karşılığı ileride doğabilecek borcun ödenmesinin karşı tarafa garanti edilmesi amaçlı karşılıklı sözleşme ile nakden ödenen ve bir yıl içinde de geri alınacak olan tutarların kayda alındığı hesaptır.
Eğer geri alınma süresi bir yıldan uzun olacak ise 226 Verilen depozito ve teminatlar hesabı kullanılacaktır.
126 Verilen Depozito ve Teminatlar Hesabı İşleyişi
- Bir yıl içerisinde geri alınmak şartı ile nakit olarak verilen depozito ve teminatlar bu hesabın borcuna, verilen depozito ve teminat geri alındığında ise hesabın alacağına kaydedilmektedir.
- Bu hesap borç kalanı vermektedir. Borç kalanı vermesi de işletmenin bir yıl içinde nakden geri alacağı depozito ve teminatlar tutarını vermektedir.
- Verilen depozito ve teminatlar hesabı kayıtlı değer (mukayyet değer) ile değerlenmektedir.
- Yabancı para cinsinden verilen depozito ve teminatlar bilanço günündeki değerleme kurları üzerinden değerlenerek TL olarak kayda alınmaktadır.
- Dönem sonunda tahsili şüpheli hale gelmiş verilen depozito ve teminat var ise bunlar 128 Şüpheli Ticari Alacaklar hesabı borcuna aktarılır, karşılığında da 126 hesabı alacaklandırılarak kapatılır. Daha sonra da bu şüpheli alacaklar için karşılık ayırma işlemi yapılmaktadır.
126 Verilen Depozito ve Teminatlar Hesabı Borç Tarafına Kaydedilecek İşlemler
126 nolu hesabın borç tarafına kaydedilecek işlem şunlardır:
- Depozito veya teminat verilmesi,
- Kaydedilmiş olan depozito veya teminatlarda değerleme sonucu oluşacak değer artışları
126 Verilen Depozito ve Teminatlar Hesabı Borç Tarafına Kaydedilecek İşlemler
126 nolu hesabın alacak tarafına kaydedilecek işlem şunlardır:
- Verilen Teminatın Geri Alınması,
- Teminatı veya depozitonun geri alınamaması ve 226 hesabına virman kaydı yapılması,
- Tahsili şüpheli hale gelen bakiyelerin 128 nolu hesaba aktarılması,
- Verilen depozito veya teminatlarda yaşanacak değer kayıpları,
126 Verilen Depozito ve Teminatlar Hesabı Örnek Uygulamalar
Verilen Depozito ve Teminatlar hesabı içerisinde yapılabilecek muhasebe kayıtları ile ilgili örnekleri aşağıdaki sorular üzerinden inceleyebilirsiniz.
Depozito veya Teminatın Ödenmesi
A işletmesi resmi bir dairenin açmış olduğu ihaleye katılmak amacı ile 65.000 TL nakit teminat yatırmıştır.
B | A | ||
126.V. Depozito ve Teminatlar | 65.000 | ||
100.Kasa Hesabı | 65.000 |
Kayda göre işletme nakit teminat yatırdığı için verilen depozito ve teminatlar hesabı artmış ve borçlandırılmıştır, karşılığında da teminat ödemesi nakden gerçekleştiği için işletmenin kasasında bir azalış olmuş ve “100.Kasa” hesabı alacaklandırılmıştır.
Depozito ve Teminatın Geri Alınması
A işletmesi ihaleye katılmak üzere vermiş olduğu 65.000 TL lik teminatı ihaleyi kazanamamış olması sebebi ile bir yıl içerisinde aynı şekilde geri almıştır.
B | A | ||
100.Kasa Hesabı | 65.000 | ||
126.V. Depozito ve Teminatlar | 65.000 |
Yukarıdaki kayda göre işletme vermiş olduğu nakit teminatı geri aldığı için kasasında para artışı olmuş ve kasa hesabı borçlandırılmıştır.
Aynı şekilde ihale için yatırmış olduğu teminatı geri alması sebebi ile “126.verilen depozito ve teminatlar hesabı” azalmış ve alacaklandırılarak kapatılmıştır.
Depozito ve Teminatın Geri Alınamaması
A işletmesi katılmış olduğu ihaleye istinaden yapılan sözleşme koşullarına uymaması veya ihaleyi kazanmış olmasına karşın işi yapmaktan vazgeçmesi ile yatırmış olduğu teminatı alamaması durumunda yapılacak kayıt.
B | A | ||
689.Diğer Olağandışı Gider ve Zararlar Hesabı | 65.000 | ||
126.V. Depozito ve Teminatlar | 65.000 |
Yukarıdaki kayda göre işletme daha önce yatırmış olduğu teminatı geri alamaması durumunda işletme için bir gider durumu oluşmuş ve “689.Diğer olağandışı gider ve zararlar hesabı” borçlandırılmıştır. Karşılığında da verilen depozito ve teminat hesabı azalmış ve alacaklandırılarak kapatılmıştır.
