135 Personelden Alacaklar Hesabı
135 Personelden alacaklar hesabı, işletmenin personel ve işçilerinden olan senetli veya senetsiz alacaklarının kaydedildiği hesaptır.
Bu alacaklara örnek vermek gerekirse: işletmeden kredi alma, personelin işletmenin sosyal tesislerinden faydalanması, personelin mali sorumluluğunda açık vermesi (kasa noksanı, stok açığı vb.).
Ancak, işletmenin esas faaliyetini ilgilendiren mal veya hizmetlerin personele satışı söz konusu ise bu hesapta değil; senetli olması durumunda alacak senetleri, senetsiz olması durumunda ise alıcılar hesabında izlenmektedir.
Aynı şekilde personele verilen avanslarda (ücret avansları da dahil) bu hesapta izlenmemektedir.
VUK uyarınca bu alacaklar kayıtlı değer ( mukayyet değer ) ile değerlenmektedir.
135 Personelden Alacaklar Hesabı İşleyişi
- İşletmenin yukarıda belirtilen nitelikteki personelden olan alacakları ortaya çıktığında bu hesaba borç, alacak nakden veya hesaben tahsil veya borca karşılık mahsup yapıldığında ise bu hesaba alacak kaydedilerek kapatılmaktadır.
- Personelden alacaklar hesabı borçlu çalışmakta ve borç kalanı vermektedir.
Personelden Alacaklar Hesabı Borç Tarafına Yazılan İşlemler
- İşletmenin kendi personelinden olan senetli veya senetsiz alacağı oluşması durumunda.
- Personelden olan alacağa işletme tarafından faiz hesaplanması durumunda 135 hesabının borç tarafına kayıt yapılır.
Personelden Alacaklar Hesabı Alacak Tarafına Yazılan İşlemler
- İşletmenin personelinden olan alacağını nakden veya hesaben tahsil etmesi durumunda.
- İşletmenin personelinden olan alacağını ücret bordrosunda kesinti şeklinde personelinden tahsil etmesi durumunda hesabın alacak tarafına kayıt yapılır.
Personelden Kaynaklı Alacakların Örnek Muhasebe Kayıtları
Personelden alacaklar hesabı içerisinde yapılabilecek muhasebe kayıtları ile ilgili örnekleri, aşağıdaki sorular üzerinden inceleyebilirsiniz.
Kasa Noksanının Personele Yansıtılması Muhasebe Kaydı
A işletmesi personeli, Mehmet S.’ nin mali sorumluluğunda olan kasada 15.000 TL noksanlık oluşmuştur. Noksanlık personele yansıtılmıştır.
B | A | ||
135. Personelden Alacaklar | 15.000 | ||
100.Kasa | 15.000 |
- Personelin mali sorumluluğundaki kasada noksanlık oluşması durumunda personelden olan alacak artmış bulunmakta ve 135 Personelden alacaklar hesabı borçlandırılmaktadır.
- Karşılığında da kasada noksan oluşması sebebi ile kasa hesabı azalmakta ve alacaklandırılmaktadır.
- Kasaya alacak kaydı yapılmasının nedeni: kasada fili olarak bulunan paranın “100.Kasa” hesabı bakiyesinden 15.000 TL daha eksik olmasıdır.
- Bu nedenle fiili ve kaydi kasa bakiyesi bu şekilde eşitlenmiştir.
A işletmesi personelinin mali sorumluluğundaki kasadaki 15.000 TL lik açığın satıcılara yapılan ödemenin kayıtlara alınmaması kaynaklı olduğu aynı gün tespit edilmiştir.
B | A | ||
320.Satıcılar Hesabı | 15.000 | ||
135.Personelden Alacaklar | 15.000 |
- Yukarıdaki kayda göre işletme noksanın sebebini aynı gün bulması sebebi ile sayım ve tesellüm noksanları hesabını kullanmamıştır.
- Noksanlığın sebebi satıcılara olan borcun ödenmesi olduğu için satıcılar hesabı azalmış olup borçlandırılarak kapatılmış.
- Karşılığında da kasa açığı bulunduğu için personelden olan alacak azalmış olup 135 Personelden Alacaklar hesabı alacaklandırılarak kapatılmıştır.
Bunlara ek olarak, kasa noksanlıkları veya fazlalıklarının ayrıntılı muhasebe kaydı örnekleri için aşağıdaki butona tıklayınız.
Personele Verilen Borcun Muhasebe Kaydı
A işletmesi, personel Hamdi Bey’e 01.05.2023 tarihinde 40.000 TL borç vermiştir. Personele 40.000 TL borç, çek keşide edilerek verilmiştir.
B | A | ||
135. Personelden Alacaklar | 40.000 | ||
103.Verilen Çekler ve Ödeme Emirleri (-) | 40.000 |
- A işletmesi, personeline maaştan kesinti yapılmamak kaydı ile vadeli nitelikte bir borç verdiği için; bu borç “135. Personelden Alacaklar” hesabının borcuna kayıt yapılmıştır.
- Ayrıca, bu borç personel maaşından kesinti yoluyla tahsil şartı ile verilseydi “195. personel Avansları” hesabına yazılması gerekirdir.
- Borcun verilmesi çek keşide edilerek yapıldığı için ise Aktif Düzenleyisi bir hesap olan “103. Verilen Çekler ve Ödeme Emirleri (-)” Hesabının Alacak tarafına kayıt edilmiştir.
Personel Hamdi Bey, çeki aynı gün işletme bankasından tahsil etmiştir.
B | A | ||
103.Verilen Çekler ve Ödeme Emirleri | 40.000 | ||
102.Bankalar Hesabı | 40.000 |
- İşletmenin personele verdiği senet tahsil olduğu için, pasif karakterli “103. Verilen Çekler” hesabı bakiyesi azalmalıdır.
- Pasif karakterli hesaplar borç tarafına yapılan kayıtlar ile azalacağı için tahsil olan 40.000 TL, hesabın borç tarafına yazılmıştır.
- Çek ödemesi nedeniyle banka bakiyesi azalacağı için “102.Bankalar” Hesabı alacak tarafına karşı kayıt yapılmıştır.
Personele Verilen Borcun Tahsili Muhasebe Kaydı
A işletmesi personel Hamdi Bey’ e verdiği 40.000TL borcu 31.07.2023 tarihinde banka yoluyla tahsil etmiştir.
B | A | ||
102.Bankalar | 40.000 | ||
135.Personelden Alacaklar | 40.000 |
- Personel almış olduğu 40.000 TL yi işletme bankasına yatırdığı için banka bakiyesi artacak ve “102.Bankalar” Hesabının borç tarafına kayıt yapılacaktır.
- Personel, işletmeden almış olduğu borcun tamamını ödediği için ise “135. Personelden Alacaklar ” Hesabı” alacaklandırılarak kapatılmıştır.
