190 Devreden KDV Hesabı
190 Devreden KDV Hesabı; Bir dönem içerisindeki indirilecek KDV’nin (191), hesaplanan KDV’den (391) fazla olması durumunda, aradaki farkın yansıtıldığı hesaptır.
Daha sonraki aylarda da 191 hesabın 391 hesabından fazla olması durumunda, fazlalık tutar tekrar 190 hesabının borcuna yazılır.
Öte yandan, Hesaplanan KDV’nin (391) İndirilecek KDV( 191)’i geçtiği durumlarda ise “190 Devreden KDV Hesabı” alacaklandırılarak KDV mahsup kaydı yapılır.
Sizlerle birlikte, devreden KDV ile ilgili kayıtları örnekler üzerinden inceleyeceğiz.
Öncelikle, hesabın İşleyişine bir göz atalım.
190 Devreden KDV Hesabı İşleyişi
KDV Tahakkukunda aşağıdaki durumlar söz konusudur.
Unutmayalım ki, 190 ve 191 hesapları aktif bir hesap olup borç taraflarından artarlar.
391 Hesap ise pasif hesap olup alacak tarafından artar ve alacak bakiyesi verir.
- 191 > 391 KDV devri olacaktır.
- 391 > 191+190 KDV ödemesi oluşacaktır.
- 391>191 olmakla birlikte 191+190 > 391. KDV devredecektir.
- 1. Durumda; indirilecek KDV (191) , hesaplanan KDV’yi geçmesi halinde, 190. Dev. KDV Hesabının borç tarafına kayıt yapılır.
- 2.Durumda; Hesaplanan (391) , İndirilecek KDV(191) ‘i geçiyorsa, bu sefer eksiklik 190.Devreden KDV hesabından kullanılır. Bu durumda 190 alacaklandırılarak kapatılır. 191+190 toplamı da 391’i kapatmaya yetmiyorsa, kalan eksiklik kadar KDV ödemesi çıkar.
- 3. Durumda ise, 191 yine 391 ‘i kapatmaya yetmemiş ve 190 alacaklandırılarak aradaki eksiklik kapatılmıştır.
Bu muhasebe işlemlere “KDV Mahsup Tahakkuk Kaydı” denilmektedir. KDV mükellefi olan tüm işletmeler mahsup kaydını ay sonu ve dönem sonu işlemlerinde yapmaları gerekmektedir.
190 Devreden KDV Hesabı Örnek Sorular
Şimdi KDV ödemesinin devrettiği, ödemenin çıkmadığı ve ödemenin çıktığı durumlara ilişkin örnekleri inceleyelim.
KDV' nin Devrettiği Durum Örnek Muhasebe Kaydı
A işletmesinin Ay sonunda KDV hesaplarındaki durumu aşağıdaki gibidir.
- (190) Devreden KDV 6.000 TL,
- (191) İndirilecek KDV ve 20.000 TL
- (391) Hesaplanan KDV 14.000 TL
| 190 | ||
| B | A | |
| 6.000 | ||
| 191 | ||
| B | A | |
| 20.000 | ||
| 391 | ||
| B | A | |
| 14.000 | ||
Bu durumda; 191 indirilecek KDV, 391 Devreden KDV’den fazla olduğu için KDV ödemesi çıkmayacaktır.
Ay sonu mahsup kaydında, 191 ve 391 ters kayıt yapılarak kapatılacak ve 190.Dev. KDV hesabının borcuna devrolacaktır.
Mahsup kaydı, böylece aşağıdaki gibi olacaktır.
B | A | ||
391. Hes. KDV | 14.000 | ||
190. Dev. KDV |
| 6.000 |
|
191.İnd. KDV | 20.000 |
Kayıt sonrasında, büyük defter kaydı aşağıdaki gibi olacaktır.
| 190 | ||
| B | A | |
| 6.000 | ||
| 6.000 |
| 191 | ||
| B | A | |
| 20.000 | 20.000 | |
| 391 | ||
| B | A | |
| 14.000 | 14.000 | |
Görüldüğü üzere, 191 ve 391 hesapları kapanmış, artan KDV 190 hesabına eklenmiştir.
KDV Ödemesinin Çıktığı Durum Örnek Muhasebe Kaydı
A işletmesinin Ay sonunda KDV hesaplarındaki durumu aşağıdaki gibidir.
- (190) Devreden KDV 10.000 TL,
- (191) İndirilecek KDV ve 6.000 TL
- (391) Hesaplanan KDV 18.000 TL
| 190 | ||
| B | A | |
| 10.000 | ||
| 191 | ||
| B | A | |
| 6.000 | ||
| 391 | ||
| B | A | |
| 18.000 | ||
Bu örneğimizde, 391 Hesaplanan KDV, 190+191 toplamından fazla olduğunu görüyoruz.
Bu durumda, 18.000 -10.000 + 6.000 = 2.000 TL KDV ödemesi çıkmaktadır.
Şimdi, ay sonu KDV mahsup kaydını yapalım.
B | A | ||
391.Hes. KDV | 18.000 | ||
| 360.Öd. Vergi ve Fon. |
| 2.000 |
191. Dev. KDV. | 6.000 | ||
190. Dev. KDV | 10.000 |
Şimdi, mahsup kaydı sonrası “190 Devreden KDV Hesabı” , 191 ve 391 hesaplarının kapanacağı Defter-i Kebir kaydını yapalım.
Kebir kayıtlarında, tüm KDV hesapların kapandığını, ödenecek KDV’nin ise “360. Ödenecek Vergi ve Fonlar” Hesabının alacak bakiyesi verdiğini görmekteyiz.
| 190 | ||
| B | A | |
| 10.000 | 10.000 | |
| 360 | ||
| B | A | |
| 2.000 | ||
| 191 | ||
| B | A | |
| 6.000 | 6.000 | |
| 391 | ||
| B | A | |
| 18.000 | 18.000 | |
190 Devretme Durumu 2 Muhasebe Kaydı
Şimdi, “391 Hesaplanan KDV” nin, “191 Devreden KDV” yi aştığı, ancak 190 Devreden KDV hesabı bakiyesinin, bu farkı geçtiği durumu ele alalım.
Yani, 391 > 191 ancak 191+190 toplamı > 391 toplamı ise nasıl bir muhasebe kaydı yapmamız gerektiğini ele alacağız.
A işletmesinin Ay sonunda KDV hesaplarındaki durumu aşağıdaki gibidir.
- (190) Devreden KDV 21.000 TL,
- (191) İndirilecek KDV ve 6.000 TL
- (391) Hesaplanan KDV 14.000 TL
| 190 | ||
| B | A | |
| 21.000 | ||
| 191 | ||
| B | A | |
| 6.000 | ||
| 391 | ||
| B | A | |
| 14.000 | ||
Bu durumda, aşağıdaki şekilde kayıt yapılır.
B | A | ||
391. Hes. KDV | 14.000 | ||
| 190. Dev. KDV | 7.000 | |
191.İnd. KDV | 6.000 |
Bu durumda, indirilecek KDV’nin yetmediği durumda, 190. Devreden KDV’den 7.000 TL kullanılmış oldu.
191 ve 391 hesapları kapanırken, 190 hesabı 7.000 TL alacaklandırılarak azalmıştır.
| 190 | ||
| B | A | |
| 21.000 | 7.000 | |
| 191 | ||
| B | A | |
| 6.000 | 6.000 | |
| 391 | ||
| B | A | |
| 14.000 | 14.000 | |
190 Devreden KDV Hesabı ile ilgili oluşabilecek tüm seçenekleri sizlere sunmuş bulunmaktayız…
