180 Gelecek Aylara Ait Giderler Hesabı
180 Gelecek Aylara Ait Giderler Hesabı, en temel anlamıyla, işletmenin peşin ödediği ancak giderin ait olduğu ayın henüz gelmediği tutarların kaydedildiği hesaptır.
Muhasebe temel kavramlarından dönemsellik ilkesi gereğince, her bir gider ilgili olduğu dönemde giderleştirilmeli ve kayıtlara intikal ettirilmelidir.
Bu nedenle, eğer gelecek aylara ait bir gider, peşin olarak ödenmişse, bu tutarın bulunan aya ait olan tutarı ilgili gider hesabına; kalan tutar ise “180 Gelecek Aylara Ait Giderler” hesabının borcuna kaydedilmelidir.
Öte yandan, peşin ödenen giderin bir kısmı mali dönem içerisindeki ayları da aşan bir döneme aitse ayrıca bu tutarlar; “180 Gelecek Aylara Ait Giderler” + “280.Gelecek Yıllara Ait Giderler” hesaplarına dağıtılarak takip edilmelidir.
Yazımızda sizlere, 180 Gelecek Aylara Ait Giderler Hesabını, hem teori hem de günlük hayatta sıkça kullanılan uygulamaları üzerinden sunacağız.
Ayrıca, bu hesap tek düzen hesap planı açısından pek çok yanlış uygulamaya konu olan bir hesap olup, hesabın mevzuattaki tanımı dışında kayıt yapılmamalıdır.
Özetle, bu hesaba kayıt yapılması için gider peşin ödenmeli ve giderin dönemi sonraki aylara ait olmalıdır.
Örneğin, elektrik faturası 1 aylık döneme ait olup doğrudan giderleştirilir. Ancak, işletme araçlarına ait bir trafik sigortası poliçesi, o aracın 1 yıllık gideridir. doğrudan giderleştirilemez.
Ya da işletmede kullanılan bir programın yıllık kullanım bedeli yine aynı minvalde bir örnektir.
Ayrıca,280. Gelecek Yıllara Ait Giderler Hesabı için de aynı mantık söz konusudur.
180/280 hesapları için Genel Muhasebe teori kitaplarında genellikle peşin ödenen kira bedelleri klasik bir örnek olarak sunulur.
Biz yazımızda, konuya biraz daha renk katarak güncel uygulamalara da yer vereceğiz.
Şimdi, 180 Gelecek Aylara Ait Giderler Hesabını birlikte inceleyelim.
180 Gelecek Aylara Ait Giderler Hesabı İşleyişi
Öncelikle, peşin ödenen ancak giderleştirme dönemleri gelecek aylara taşan gider kalemi dönemlere ayrılır.
Sonrasında toplam ödeme tutarından,
- Bulunulan döneme ait tutar, ilgili gider hesaplarının ( 730/740/760/770/780 vb.) borcuna kaydedilir.
- Aynı mali yıl içerisinde olup gelecek aylarda gideleştirilecek tutarlar 180 hesabının borcuna kaydedilir.
- Eğer gider dönemi sonraki mali yıla taşıyorsa, sonraki yıla taşan kısım ise 280. Gelecek Yıllara Ait Giderler hesabının borcuna yazılır.
Ardından, daha önce “180 Gelecek Aylara Ait Giderler Hesabı içerisine kaydedilmiş tutarların giderleştirme dönemi geldiğinde,
- 180. hesabı giderleştirilecek tutar kadar alacaklandırılır.
- Karşı kayıt olarak da ilgili gider hesabı borçlandırılır.
Yıl sonu geldiğinde 180. hesabı giderleştirme dönemleri bittiği için sıfırlanacaktır.
Son olarak, yeni mali dönemde, bir önceki yıl peşin ödenen ve 280. Gelecek Yıllara Ait Giderler hesabına kaydedilmiş tutarda yer alan tutardan yeni yıla düşen tutarlar için,
- 280 hesabı alacaklandırılıp 180 hesabı borçlandırılır.
- Yine bir önceki yıl olduğu gibi bu tutarlar da gider dönemi geldikçe 180 den alınıp, ( 730/740/760/770/780 vb.) gibi ilgili gider hesaplarında giderleştirilir.
180 Gelecek Aylara Ait Giderler Borç Tarafına Kaydedilen İşlemler
- Gelecek aylara ait bir gider peşin olarak ödendiğinde,
- Dönem başlarında, 280.Gelecek Yıllara Ait Giderler Hesabındaki tutarların artık gelecek aylara ait gidere dönüştüğünde,
180 nolu hesabın borcuna kayıt yapılır.
180 Gelecek Aylara Ait Giderler Alacak Tarafına Kaydedilen İşlemler
- Gelecek aylara ait giderler hesabına kaydedilmiş bir tutarın, giderleştirme dönemi geldiğinde hesabın alacak tarafına kayıt yapılır.
180 Gelecek Aylara Ait Giderler Hesabı Örnek Uygulamalar
Şimdi 180. Gelecek Yıllara Ait Giderler Hesabı ile ilgili örnek uygulamaları gerçekleşebilecek durumlar üzerinden ele alalım.
Not: Uygulamamızda, işletmelerin giderleştirme dönemleri, fiili uygulamada olduğu üzere, 3 er aylık dönemler itibariyle yapılacaktır.
Yani, işletmeler gider ve gelirlerini 3 er aylık dönemler itibariyle gelir tablolarına yansıtacak ve beyan edeceklerdir.
Öncelikle, muhasebe alanında yeni olan arkadaşlarımız için, geçici verginin mantığını kısaca hatırlatalım.
İşletmeler gelir tablolarına, gelir ve giderlerini yansıtarak aşağıdaki dönemler itibariyle beyan ederler.
- Ocak-Şubat-Mart = 1.Dönem Geçici Vergi ( 3 Aylık Gelir Tablosu)
- Nisan-Mayıs-Haziran= 2.Dönem Geçici Vergi ( 6 Aylık Gelir Tablosu)
- Temmuz-Ağustos-Eylül=3.Dönem Geçici Vergi ( 9 Aylık Gelir Tablosu)
- Ekim-Kasım-Aralık = 4.Dönem Geçici Vergi (12 Aylık Gelir Tablosu)
Ayrıca, her bir geçici vergi döneminde hazırlanan Gelir Tablosu önceki ayları da kapsar.
Örneğin 2. dönemde sadece Nisan Mayıs Haziran dönemi gelir tablosu hazırlanmaz.
2. dönem gelir tablosunda ilk 6 ay gelir ve giderleri yer alır.
Aynı şekilde sonraki her bir dönemde önceki ayları da içeren gelir tablosu hazırlanır.
Fakat, her bir dönem kar üzerinden hesaplanan vergiden, önceki dönem ödenen vergiler çıkarılır ve ödenir.
Nihayetinde Kurumlar için bir sonraki yılın nisan ayında Kurumlar Vergisi, gerçek kişiler için ise mart ayında Gelir Vergisi beyannameleri, 12. Ayı içerecek ve önceden geçici vergi dönemlerinde ödenen vergiler mahsup edilerek bir hesaplama yapılacaktır.
Konu ile ilgili daha ayrıntılı bilgiye Gelir Geçici Vergi Nedir? yazımızdan ulaşabilirsiniz.
Peşin Ödenen Kira Bedellerinin Kaydı Örneği
Örnek: X işletmesi 01.06.2024 tarihinde, 120.000 TL tutarında yönetim binası için 1 yıllık kira bedelini peşin olarak çek keşide ederek ödemiştir. Muhasebe kayıtlarını yapınız.
Öncelikle, ödenen kira bedelini aylık olarak hesaplayalım.
- Aylık kira bedeli : 120.000 / 12 = 10.000 TL bulunacaktır.
Şimdi de giderleştirme dönemlerine göre giderlerimizi ayırıp ilk kaydımızı yapalım.
| Gider Dönemi | Gider Tutarı | Kullanılacak Hesap |
|---|---|---|
| 01.06.2024 – 30.09.2024 | 30.000 TL | 770. Genel Yönetim Giderleri |
| 01.10.2024 – 31.12.2024 | 30.000 TL | 180.Gelecek Aylara Ait Giderler |
| 01.01.2025 – 31.03.2025 | 30.000 TL | 280.Gelecek Yıllara Ait Giderler |
| 01.04.2025 – 30.06.2025 | 30.000 TL | 280.Gelecek Yıllara Ait Giderler |
| 1 Yıl | 120.000 TL |
01.06.2024
|
B |
A |
||
|
770.Genel Yönetim Giderleri |
30.000 |
||
|
180.Gelecek Aylara Ait Giderler |
30.000 |
||
| 280.Gelecek Aylara Ait Giderler |
|
60.000 |
|
|
103.Verilen Çekler ve Ödeme Emirleri(-) |
120.000 |
- 01.06.2024 tarihinde yapılan kayıtta, gider dönemi içerisinde kalan 3 aylık 30.00 TL işletme genel yönetim gideri olduğu için 770.Genel Yönetim Giderleri hesabı borcuna kaydedilmiştir.
- 01.10.2024-31.12.2024 işletme gider döneminde kalan kısım ise, aynı mali yıl içerisindeki sonraki bir giderleştirme dönemine ait olduğu için, 180.Gelecek Aylara Ait Giderler hesabının borcuna yazılmıştır.
- Bir sonraki mali yıla ait olan kısım ise, 280.Gelecek Yıllara Ait Giderler hesabının borcuna kaydedilmiştir.
- Ödeme kaydı ise çek keşide edilerek yapıldığı için, 103.Verilen Çekler ve Ödeme Emirleri (-) hesabı alacaklandırılarak kapatılmıştır.
31.12.2024
|
B |
A |
||
|
770.Genel Yönetim Giderleri |
30.000 |
||
|
180.Gelecek Aylara Ait Giderler |
30.000 |
- 31.12.2024 tarihinde ise artık yılın son 3 ayına denk gelen kiraya ilişkin peşin ödenmiş 3 aylık kira, daha önce kaydedilmiş olan 180 Gelecek aylara ait giderler hesabından alınarak giderleştirilir.
- Bunun için, 180 hesabı alacaklandırılarak azaltılır, 770 hesabı borçlandırılarak arttırılır.
01.01.2025
|
B |
A |
||
|
180.Gelecek Aylara Ait Giderler |
60.000 |
||
|
280.Gelecek Yıllara Ait Giderler |
60.000 |
- Yeni mali yıl dönem başında da daha önce 280 hesabına kaydedilen bakiyenin hepsi yeni mali yıla ait bir gider olduğu için 180 hesabına aktarılır.
- Bu şekilde, 280 hesabı alacaklandırılarak azaltılır.
- 180 hesabı borçlandırılarak arttırılır.
31.03.2025
|
B |
A |
||
|
770.Genel Yönetim Giderleri |
30.000 |
||
|
180.Gelecek Aylara Ait Giderler |
30.000 |
- İşletme 1. Dönem kira giderini, 1. dönemin sonunda giderleştirmek üzere 180 Gelecek Aylara Ait Giderler hesabından, 770.Genel Yönetim Giderleri hesabına nakleder.
30.06.2025
|
B |
A |
||
|
770.Genel Yönetim Giderleri |
30.000 |
||
|
180.Gelecek Aylara Ait Giderler |
30.000 |
- İşletme 2. Dönem kira giderini, 30.06.2024 tarihinde giderleştirmek için, 180 Gelecek Aylara Ait Giderler hesabından, 770.Genel Yönetim Giderleri hesabına virman yapmıştır.
Böylelikle, işletme peşin ödemiş olduğu toplam 120.000 TL’lik kira giderini gider dönemleri itibariyle gider olarak kaydetmiştir.
Bu işlemler sonucunda 180 ve 280 hesapları bakiyeleri sıfırlanmıştır.
Sigorta Poliçelerinin Kaydı
İşletmeler, peşin ödenen kira giderleri gibi sigorta poliçelerini de, ilgili giderler tüm yıla yaygın bir gider olduğu için yukadaki kira örneğinde olduğu gibi ay bazında paylaştırılmalıdır.
Sigorta poliçeleri, çoğunlukla 1 yıllık vadede geçerli olup gider dönemleri itibariyle yıl içerisinde başlayıp sonraki yıla veya aylara devretmektedir.
Bu nedenle, örneğin işletme araçları veya işyerleri için yapılacak sigortalar için poliçe başlangıç tarihi 01.04.2024 ise,
İlk kayıtta,
- 01.03.2024-31.03.2024 Arası ( 730/740/760/770) vb. gider hesaplarına,
- 01.04.2024-31.12.2024 arası 180. G.A.A.G Hesabına,
- Sonraki yıllara devreden, 01.01.2025-01.03.2025 arası gider de 280. G.Y.A.G hesaplarına kaydedilir.
- Yukarıdaki örnekte olduğu gibi her gider dönem sonunda 180 den 7 li gider hesaplarına,
- Yeni mali yıl başında, 280 den 180 hesabına
- Her bir gelir tablosu dönemi he 180 den 7’li gider hesaplarına aktarılır.
Örnek uygulamamızı, Trafik Sigortası Muhasebe Kaydı yazımızda inceleyebilirsiniz.
Peşin Ödenerek Kapatılan Kredi Faizlerinin Muhasebe Kaydı
Eğer, bir işletme kullanmış olduğu taksitli bir kredinin faizini vadesi gelmeden önce peşinen ödemiş ise önceki örneklerde olduğu gibi kredi ödeme planındaki vadelere göre 780.Finansman Giderleri/180/280 hesaplarında gider dönemine göre ilgili tarihlerde virman işlemlerini yaparak muhasebeleştirir.
Konu ile ilgili detaylı uygulama örneğimize, Banka Kredileri Muhasebe Kaydı yazımızdan ulaşabilirsiniz.
Yıllık Kulanım Bedellerinin Muhasebe Kaydı
Yine aynı mantık üzerinden, işletmenin yıllık abonelikleri veya kullanmış olduğu herhangi bir varlığın kullanım hakkına ilişkin ödemelerinde vadelendirilerek 180/280 hesapları kullanılır.
Örneğin, işletme bir antivirüs programı için yıllık bir kullanım bedeli ödüyorsa bu gideri bu ayırıcı hesaplar ile bölerek muhasebeleştirmelidir.
Sonuç
Yazımızda, 180 Gelecek Aylara Ait Giderler hesabını ve uzantısı olarak 280 Gelecek Yıllara ait Giderler hesabını inceledik.
180/280 ve 181/281 ayrıca, 380/480 ve 381/481 hesapları muhasebe hesaplarından dönem ayırıcı hesaplar niteliğindedir.
Yani, bu hesaplar muhasebenin dönemsellik kavramı gereğince gelir ve giderlerin doğru dönemle gelir tablosuna yansıtılmasını sağlamaktadır.
180 hesap veya sonraki hesap yılına sarkan peşin ödenen giderlere ilişkin 280 hesapların baş niteliği vadesi henüz gelmemekle birlikte önceden ödenmiş olmasıdır.
Bunu haricinde yapılacak kayıtlar Tekdüzen Hesap Planına aykırılık teşkil edecektir.
